Śmierć opiekuna prawnego osoby ubezwłasnowolnionej

Osoba ubezwłasnowolniona jako spadkobierca

Podstawę prawną niniejszej opinii stanowią przepisy Kodeksu cywilnego zwanego dalej K.c. W pierwszej kolejności wyraźnie podkreślić należy, że Pani mama z uwagi na ubezwłasnowolnienie nie jest z góry pozbawiona prawa do spadku po swoim zmarłym mężu.

Dla potrzeb niniejszej opinii przyjmuję, że Pani tata nie sporządził testamentu, a do spadku na podstawie ustawy powołana jest Pani i Pani mama. W pierwszej kolejności powołane są z ustawy do spadku dzieci spadkodawcy oraz jego małżonek; dziedziczą oni w częściach równych. Jednakże część przypadająca małżonkowi nie może być mniejsza niż jedna czwarta całości spadku. Z uwagi jednak na fakt, iż do spadku powołane są tylko 2 osoby, zarówno Pani, jak i matce przypada spadek w 1/2. Z uwagi na powyższe Pani mama, pomimo ubezwłasnowolnienia, będzie współwłaścicielem 3/4 mieszkania, a Pani 1/4.

Przyjęcie lub odrzucenie spadku przez osobę ubezwłasnowolnioną

Ubezwłasnowolnienie matki ma jedynie wpływ na rodzaj przyjęcia spadku. Spadkobierca może bądź przyjąć spadek bez ograniczenia odpowiedzialności za długi (przyjęcie proste), bądź przyjąć spadek z ograniczeniem tej odpowiedzialności (przyjęcie z dobrodziejstwem inwentarza), bądź też spadek odrzucić. Oświadczenie o przyjęciu lub o odrzuceniu spadku może być złożone w ciągu sześciu miesięcy od dnia, w którym spadkobierca dowiedział się o tytule swego powołania. Brak oświadczenia spadkobiercy w powyższym terminie jest jednoznaczny z prostym przyjęciem spadku. Jednakże gdy spadkobiercą jest osoba niemająca pełnej zdolności do czynności prawnych albo osoba, co do której istnieje podstawa do jej całkowitego ubezwłasnowolnienia, albo osoba prawna, brak oświadczenia spadkobiercy w terminie jest jednoznaczny z przyjęciem spadku z dobrodziejstwem inwentarza.

Innymi słowy Pani matka jako osoba ubezwłasnowolniona dziedziczy spadek z dobrodziejstwem inwentarza, tj. pasywa nie mogą przekroczyć aktywów. Dla przykładu jeżeli 1/2 udziału po ojcu warta jest np. 50.000 zł, a dług wynosi łącznie 12.000 zł, to Pani mama odpowiada teoretycznie tylko do wysokości 50.000 zł. Nie można bowiem ponosić odpowiedzialności większej aniżeli majątek, udział w spadku po zmarłym.

Dziedziczenie spadku z dobrodziejstwem inwentarza

Zgodnie z art. 1016 K.c. „jeżeli jeden ze spadkobierców przyjął spadek z dobrodziejstwem inwentarza, uważa się, że także spadkobiercy, którzy nie złożyli w terminie żadnego oświadczenia, przyjęli spadek z dobrodziejstwem inwentarza. Powyższe powoduje, że Pani także odpowiada na takich samych zasadach co matka”.

Spisu inwentarza dokonuje komornik na zlecenie sądu lub na Pani wniosek. Koszt sporządzenia ponoszą Panie. Wynagrodzenie komornika to około 400 zł za godzinę.

Spłata kredyty spowoduje, że wierzyciel – bank nie będzie miał powodów do wystąpienia przeciwko Pani i matce z pozwem o zapłatę, a następnie z wnioskiem o wszczęcie postępowania egzekucyjnego.

Przykłady

Zarządzanie nieruchomością po śmierci opiekuna

Pani Anna była całkowicie ubezwłasnowolniona z powodu zaawansowanej choroby Alzheimera. Jej jedynym prawnym opiekunem był mąż, pan Jan. Kiedy pan Jan zmarł, ich wspólne mieszkanie i długi musiały być zarządzane przez córkę, panią Katarzynę. Katarzyna, nie będąc pewna, jak postąpić, zwróciła się do prawnika, aby uzyskać pomoc w skomplikowanych procedurach spadkowych i zarządzaniu majątkiem swojej matki.

Decyzje dotyczące spadku

Po śmierci pana Marka, jego żona, pani Elżbieta, która była ubezwłasnowolniona z powodu ciężkiego udaru, została ustawowym spadkobiercą. Ich dorosły syn, Tomasz, musiał podjąć decyzje dotyczące przyjęcia spadku w imieniu matki. Rozważał przyjęcie spadku z dobrodziejstwem inwentarza, aby ograniczyć odpowiedzialność za długi pozostawione przez ojca, co wymagało dokładnej wyceny majątku i zobowiązań.

Spór spadkowy i jego rozwiązanie

Rodzeństwo, Julia i Michał, mieli problem ze sporem dotyczącym spadku po zmarłym ojcu, który był opiekunem ich ubezwłasnowolnionej matki. Ponieważ nie mieli wspólnego stanowiska w kwestii zarządzania majątkiem, postanowili skorzystać z mediacji, aby wypracować rozwiązanie, które zabezpieczy interesy ich matki i pozwoli na sprawiedliwy podział majątku spadkowego.

Każdy z tych przypadków ilustruje różnorodne wyzwania i decyzje, przed którymi mogą stanąć rodziny po śmierci opiekuna prawnego osoby ubezwłasnowolnionej, szczególnie w kontekście zarządzania spadkiem i zabezpieczania praw osoby ubezwłasnowolnionej.

Podsumowanie

Śmierć opiekuna prawnego osoby ubezwłasnowolnionej wywołuje liczne komplikacje prawne i osobiste, które wymagają szczegółowej wiedzy prawniczej oraz empatycznego podejścia. W procesie dziedziczenia ważne jest zrozumienie zarówno praw spadkowych osoby ubezwłasnowolnionej, jak i odpowiednich procedur, które pomogą zabezpieczyć jej interesy oraz odpowiednio zarządzać pozostawionym majątkiem.

Oferta porad prawnych

Potrzebujesz pomocy prawnej w zarządzaniu sprawami spadkowymi osoby ubezwłasnowolnionej? Skorzystaj z naszej oferty porad prawnych online oraz profesjonalnego sporządzania dokumentów, które pomogą Ci zabezpieczyć prawa i dobro Twoich bliskich. Aby skorzystać z naszych usług, opisz swój problem w formularzu pod artykułem.