• Data: 2023-11-09 • Autor: Iryna Kowalczuk
Bardzo często po śmierci rodzica spadek przypada dzieciom oraz matce czy ojcu pozostałym przy życiu. Wiele rodzin oczywiście chce, by majątku nie dzielić, by wszystko zostało w rękach żyjącego rodzica. Dzieci zadają sobie więc pytanie, czy możliwe jest zrzeczenie się spadku na rzecz matki czy ojca. Tak bowiem popularnie mówi się na przeprowadzenie działu spadku. Temat rozwiniemy w oparciu o opis sprawy Państwa Kowalskich:
Dzisiaj odbyła się w sądzie sprawa spadkowa po naszym tacie. Decyzją sądu każdy z nas (mama, siostra i ja) odziedziczył po 1/3 majątku. Czy istnieje możliwość, abyśmy, siostra i ja, zrzekli się swojej części spadku na korzyść mamy? Jeżeli tak, to jak to zrobić?
Aby osiągnąć zamierzony przez Państwa cel, jakim jest zrzeczenie się spadku na rzecz matki, należy przeprowadzić dział spadku pomiędzy spadkobiercami. Można to zrobić u notariusza lub przed sądem.
Jeżeli między spadkobiercami nie ma sporu co do sposobu działu spadku, ewentualnych rozliczeń itp., najprostszym i najszybszym sposobem jest umowny dział spadku przeprowadzony w drodze umowy notarialnej, u notariusza. Chociaż koszt notarialnego działu spadku będzie wyższy niż w przypadku postępowania sądowego, to za to notariusz załatwi wszelkie formalności.
Koszty notarialne oblicza notariusz w zależności od tego, jaką stawkę przyjmie. Stawki określone są w rozporządzeniu Ministra Sprawiedliwości w sprawie maksymalnych stawek taksy notarialnej.
W trakcie działu spadku możecie Państwo ustalić, że Pan i siostra przekazujecie swój udział w spadku po ojcu na mamę nieodpłatnie. Wówczas mama stanie się właścicielką całego majątku spadkowego po zmarłym mężu. Dojdzie w ten sposób do zrzeczenia się spadku na rzecz matki.
Zobacz również: Zrzeczenie się swojej części mieszkania
Dział spadku w sądzie można przeprowadzić albo umownie (wszyscy spadkobiercy zgadzają się na wspólny podział), albo w braku umowy o podziale zadecyduje sąd.
Przeprowadzenie umownego działu spadku jest możliwe tylko w sytuacji, kiedy istnieje zgoda wszystkich spadkobierców co do dokonania działu spadku. Wszyscy spadkobiercy muszą się zgodzić co do warunków i sposobu działu. Jeżeli choćby jeden ze spadkobierców nie wyrazi zgody na dokonanie umownego działu spadku, zawarcie umowy nie będzie możliwe i sprawę rozstrzygnie sąd.
Jeżeli uczestnicy zgodnie określą wartość przedmiotów wchodzących w skład spadku, sąd nie będzie ustalał wartości przedmiotów spadkowych. W przypadku sporu pomiędzy uczestnikami co do wartości poszczególnych przedmiotów spadkowych sąd powoła biegłego.
Postępowanie o dział spadku toczy się w trybie nieprocesowym przed sądem spadku, tj. przed sądem rejonowym ostatniego miejsca zamieszkania spadkodawcy.
Wniosek o dział spadku powinien dotyczyć całego spadku. Tylko jeśli istnieją ważne przyczyny, można ograniczyć postępowanie spadkowe do części spadku. Pod względem formy wniosek musi odpowiadać pozwowi, co oznacza, że powinien być sporządzony na piśmie i zawierać treści wymienione w art. 187 Kodeksu postępowania cywilnego (K.p.c.). Należy w nim wskazać wszystkich uczestników postępowania, tj. spadkobierców bądź ich następców oraz zapisobierców.
zobacz również: Darowizna spadku na rzecz siostry
Przed sądem można dokonać działu spadku na trzy sposoby:
Jeżeli będzie między Państwem zgoda, to sprawa powinna zakończyć się w miarę szybko. Koszty sądowego działu spadku wraz ze zniesieniem współwłasności to:
Zobacz również: Zrzeczenie się spadku po ojcu na rzecz matki
Przykład 1
Niedawno zmarł pan Henryk, pozostawił troje dzieci i żonę. Pan Henryk wraz z żoną posiadali dom i niewielkie gospodarstwo. Dzieci chcą zrzec się spadku na rzecz matki. W tym celu udają się do notariusza, gdzie zgodnie dokonują działu spadku. W jego wyniku dzieci przekazują swoje udziały w spadku matce – ona staje się jedyną właścicielką majątku.
Przykład 2
Pan Tomek wraz z mama i siostrą niedawno pochował ojca. Teraz przed rodziną stoi obowiązek przeprowadzenia sprawy spadkowej. Tomek chce przekazać swój udział w spadku na rzecz matki, jednak jego siostra woli zachować część domu dla siebie. Rodzina wybiera sądową ścieżkę. Sąd podzieli spadek wedle ich woli, a matka nie będzie musiała spłacać córki.
Pożegnanie bliskiej osoby to bardzo przykra chwila. Niesie za sobą także różne obowiązki formalne związane m.in. z dziedziczeniem. Jeśli rodzina chce przekazać swoje udziały np. na jedną osobę, jest to możliwe. Należy wybrać postępowanie u notariusza bądź przed sądem. W procedurze działu spadku dojdzie do zrzeczenia się swojej części na rzecz innego spadkobiercy.
Oferta porad prawnych
Jeśli szukasz porady prawnej dotyczącej spadkobrania, testament bądź zrzeczenia się części spadku, warto skonsultować swoją indywidualną sytuację z osobą na co dzień zajmującą się takimi sprawami. Nasz portal oferuje porady doświadczonych prawników.
Aby zadać pytanie, skorzystaj z formularza umieszczonego pod tym tekstem.
1. Ustawa z dnia 17 listopada 1964 r. - Kodeks postępowania cywilnego - Dz.U. 1964 nr 43 poz. 296
2. Rozporządzenie Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 czerwca 2004 r. w sprawie maksymalnych stawek taksy notarialnej - Dz.U. 2004 nr 148 poz. 1564
Nie znalazłeś odpowiedzi na swoje pytania? Opisz nam swoją sprawę wypełniając formularz poniżej ▼▼▼ Zadanie pytania do niczego nie zobowiązuje.
Zapytaj prawnika - porady prawne online
O autorze: Iryna Kowalczuk
Magister prawa, absolwentka Lwowskiego Państwowego Uniwersytetu Spraw Wewnętrznych Ukrainy, uzyskany tytuł: magister prawa ukraińskiego; ukończyła także Studium Podyplomowe prawa UE na Uniwersytecie Warszawskim. Doświadczenie nabyła w trakcie pracy w dwóch kancelariach adwokackich. Ze względu na biegłość w analizie różnorodnych zagadnień prawnych w serwisie ePorady24.pl pełniła funkcję administratora. Udzielała porad z zakresu prawa spadkowego i rodzinnego oraz w sprawach związanych z prawem ukraińskim. Biegle posługuje się zarówno językiem ukraińskim, rosyjskim, jak i polskim. Z serwisem spadek.info współpracowała od początku jego istnienia czyli od 2012 roku.
Zapytaj prawnika
