• Data: 2023-10-26 • Autor: Piotr Kowalski
Śmierć ojca to trudny moment w życiu każdego człowieka. Po odejściu bliskiej osoby pojawiają się sprawy przyziemne, którymi trzeba się zająć, między innymi dotyczy to dziedziczenia, a także podziału spadku. Przybliżymy Państwu zagadnienie wyjścia ze współwłasności spadkowej i możliwości uzyskania spłaty spadku od rodzeństwa za przekazanie udziału we wspólnie odziedziczonej nieruchomości. Jak to zrobić na drodze prawnej? W artykule odpowiedź na to pytanie i wiele innych przydatnych informacji.
Kiedy po śmierci bliskiej osoby dziedziczymy jej majątek wespół z innymi spadkobiercami, często stajemy się współwłaścicielami nieruchomości spadkowej w ułamkowej części. To stan przejściowy, z którego można wyjść inicjując postępowanie o dział spadku. Należy pamiętać, że zgodnie z przepisami prawa roszczenie o dział spadku nie ulega przedawnieniu.
Przed podziałem spadku wszyscy spadkobiercy są współwłaścicielami w częściach ułamkowych całego spadku, w tym nieruchomości. Dział spadku jest procedurą mającą na celu przydzielenie konkretnym spadkobiercom konkretnych składników majątku, zarówno ruchomego, jak i nieruchomego.
Należy zrozumieć, że nie ma możliwości zmuszenia innych spadkobierców do wykupienia naszego udziału w spadku. Rozwiązanie tego problemu leży w polubownym porozumieniu między stronami.
Dział spadku można przeprowadzić w drodze postępowania sądowego lub przed notariuszem, ale warunkiem jest wcześniejsze stwierdzenie nabycia spadku.
Zobacz również: Przepisanie domu a spłata rodzeństwa
Koszty notarialne działu spadku zależą od wartości majątku podlegającego podziałowi. Notariusz oblicza opłaty zgodnie ze stawkami określonymi w rozporządzeniu Ministra Sprawiedliwości. Maksymalna stawka taksy notarialnej jest zależna od wartości majątku podlegającego działowi i wynosi od wartości:
Dział spadku można również przeprowadzić na drodze sądowej. To drugie rozwiązanie jest tańsze, ale może trwać znacznie dłużej. W przypadku braku porozumienia między spadkobiercami sądowy dział spadku jest niezbędny.
Jeśli naszym celem jest ostateczne wyjście ze współwłasność nieruchomości odziedziczonej w spadku, możemy złożyć wniosek o dział spadku ze zniesieniem współwłasności. Każdy ze spadkobierców może złożyć taki wniosek do sądu, a odpowiedni sąd to ten, który jest właściwy ze względu na ostatnie miejsce zamieszkania spadkodawcy lub na położenie majątku spadkowego.
Wnioskując o dział spadku ze zniesieniem współwłasności, trzeba przedstawić:
Spis inwentarza nie jest obowiązkowy, jednak w razie sporu między spadkobiercami sąd może wyznaczyć rzeczoznawcę, który oszacuje wartość spadku. Jeśli nieruchomość jest częścią spadku, trzeba dostarczyć dowody na jej własność, takie jak odpis z księgi wieczystej.
Zobacz również: Jaki jest termin spłaty spadku?
Działu spadku można dokonać na trzy sposoby, poprzez:
W przypadku zgodnego działu spadku sąd zwykle przyjmuje propozycję podziału przedstawioną przez spadkobierców. Jednak w sytuacji braku porozumienia sąd dokonuje podziału majątku, uwzględniając interesy wszystkich spadkobierców.
Wysokość opłaty sądowej za wniosek o dział spadku zależy w dużej mierze od tego, czy spadkobiercy są zgodni co do podziału. Opłata od wniosku o dział spadku wynosi 500 zł, a 1000 zł od wniosku o dział spadku ze zniesieniem współwłasności, ale wnioskodawcy zapłacą mniej, jeśli złożą zgodny projekt działu spadku.
Zobacz również: Jeżeli mam testament po rodzicach czy muszę dzielić się z rodzeństwem?
Przykład 1
Porozumienie rodzeństwa co do spłaty: Anna, Bartek i Kasia odziedziczyli po zmarłym ojcu dom rodziny. Anna i Bartek postanowili, że chcieliby sprzedać swój udział Kasi, a ona zgodziła się ich spłacić. Po konsultacji z notariuszem rodzeństwo zawarło umowę notarialną, która określała, jakie kwoty musi zapłacić Kasia, aby wykupić od nich udziały i stać się jedyną właścicielką rodzinnego domu. To porozumienie pozwoliło uniknąć długotrwałego postępowania sądowego.
Przykład 2
Brak porozumienia co do podziału spadku: Jan i Marek odziedziczyli nieruchomość po zmarłym ojcu. Jednak nie byli w stanie osiągnąć porozumienia co do sposobu podziału i spłaty za udziały. W tym przypadku konieczne było skorzystanie z usług prawnika i złożenie wniosku o dział spadku w sądzie, co wiązało się z dłuższym procesem. Ostatecznie sąd zdecydował o podziale cywilnym – nieruchomość została sprzedana w drodze licytacji, a uzyskaną kwotę sąd podzielił między braci.
Przykład 3
Dział spadku u notariusza: Maria i Tomasz odziedziczyli po swojej babci nieruchomość, ale nie mieli zamiaru jej wspólnie użytkować. Postanowili więc, że Tomasz stanie się jej właścicielem. Następnie udali się do notariusza, aby notarialnie dokonał podziału. Po sporządzeniu umowy notarialnej i określeniu wartości nieruchomości notariusz pomógł im ustalić, ile Tomasz musi zapłacić Marii za jej udział. Dzięki temu uniknęli konieczności długotrwałego postępowania sądowego.
W artykule omówiono kwestię spłaty udziału w spadku przez wspólnie dziedziczące rodzeństwo, gdy głównym składnikiem spadku jest nieruchomość. Zaznaczono, że nie można zmuszać innych spadkobierców do wykupienia udziału. Spłatę można próbować uzyskać polubownie lub poprzez dział spadku. Dział spadku można przeprowadzić drogą notarialną lub sądową, a koszty zależą od wartości majątku. Istnieje także możliwość zniesienia współwłasności nieruchomości. Podsumowując, warto znać procedurę działu spadku i możliwości wyjścia ze współwłasności spadkowej. Jeśli między spadkobiercami dochodzi do sporów co do podziału spadku, zalecamy skonsultowanie się z prawnikiem.
Oferujemy profesjonalne porady prawne w sprawach spadkowych, w tym pomoc w wyjściu ze współwłasności spadkowej. Pomagamy rozwiązać problem spłaty ze spadku przez rodzeństwo, podziału spadku i dziedziczenia po rodzicach. Skontaktuj się z nami, a nasi doświadczeni prawnicy pomogą Ci znaleźć dla Ciebie najlepsze rozwiązanie. Opisz swój problem w formularzu pod tekstem, a my skontaktujemy się z Tobą.
Źródła:
1. Ustawa z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny - Dz.U. 1964 nr 16 poz. 93
2. Rozporządzenie Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 czerwca 2004 r. w sprawie maksymalnych stawek taksy notarialnej - Dz.U. 2004 nr 148 poz. 1564
Nie znalazłeś odpowiedzi na swoje pytania? Opisz nam swoją sprawę wypełniając formularz poniżej ▼▼▼ Zadanie pytania do niczego nie zobowiązuje.
Zapytaj prawnika - porady prawne online
Zapytaj prawnika
