Uniknięcie płacenia podatku spadkowego

Nabycie spadku przed 1 stycznia 2007 r. a podatek od spadków

Ponieważ Pani ojciec zmarł przed dniem 1 stycznia 2007 r., to w związku z nabyciem po nim spadku zarówno Pani, jak i pozostali spadkobiercy, obowiązani jesteście złożyć zeznanie podatkowe na formularzu SD-3 oraz zapłacić podatek spadkowy. Zwolnienie podatkowe w podatku od spadku dotyczy tylko tych podatników należących do kręgu najbliższej rodziny, którzy nabyli spadek otwarty po dniu 1 stycznia 2007 r. Spadek otwiera się z chwilą śmierci spadkodawcy i z tą chwilą spadkobiercy nabywają spadek, niezależnie od tego, kiedy zostanie przeprowadzone postępowanie spadkowe (art. 924 i art. 925 Kodeksu cywilnego). Nie można więc uniknąć podatku, stwierdzając prawa do spadku po spadkodawcy już po wejściu w życie korzystniejszych dla podatników przepisów.

Zwolnienie podatkowe nie dotyczy żadnego ze spadkobierców, nie macie Państwo prawa do zgłoszenia nabycia na formularzu SD-Z2 w ciągu sześciu miesięcy od dnia uprawomocnienia się postanowienia sądu, bowiem w tej sytuacji zwolnienie to nie ma zastosowania. W roku śmierci Pani ojca (2005) nie istniało jeszcze całkowite zwolnienie podatkowe w podatku od spadku dla najbliższej rodziny, a obecny obowiązek podatkowy wynika właśnie z daty śmierci spadkodawcy, a nie z braku złożenia zeznania w ciągu pół roku od dnia tej śmierci.

W Państwa sprawie nie ma więc zastosowania przepis art. 4a ust. 1 ustawy z dnia 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn, zgodnie z którym „zwalnia się od podatku nabycie własności rzeczy lub praw majątkowych przez małżonka, zstępnych, wstępnych, pasierba, rodzeństwo, ojczyma i macochę (tzw. podatkowa grupa zero – przyp. aut.), jeżeli zgłoszą nabycie własności rzeczy lub praw majątkowych właściwemu naczelnikowi urzędu skarbowego w terminie 6 miesięcy od dnia powstania obowiązku podatkowego powstałego na podstawie art. 6 ust. 1 pkt 2–8 i ust. 2, a w przypadku nabycia w drodze dziedziczenia w terminie 6 miesięcy od dnia uprawomocnienia się orzeczenia sądu stwierdzającego nabycie spadku”. Przepis ten wszedł w życie z dniem 1 stycznia 2007 r. i dotyczy tylko spadków otwartych po tym dniu, interpretacja rozszerzająca jego zastosowanie na inne stany faktyczne jest niedopuszczalna.

Zobacz również: Nabycie spadku po zmarłej żonie

Zeznanie SD-Z2 i czynny żal

Zeznanie należy złożyć w ciągu jednego miesiąca od dnia uprawomocnienia się postanowienia sądu w sprawie stwierdzenia nabycia spadku (art. 17a ust. 1 ustawy). Jeśli sąd wydał postanowienie w październiku 2013 r., to zależnie od daty wydania stało się ono prawomocne jeszcze w październiku lub grudniu 2013 r., po 21 dniach od dnia ogłoszenia. Tak więc minął Państwu termin miesięczny, dlatego wraz z zeznaniem należy złożyć pisemny tzw. czynny żal, podając powody uchybienia terminu i prosząc o niewszczynanie postępowania karnoskarbowego z tytułu niezłożenia deklaracji podatkowej w terminie. Przekroczenie jest nieznaczne, wynika zapewne z nieznajomości prawa i są duże szanse, że organ podatkowy pozytywnie rozważy Państwa prośbę. Zarówno zeznanie SD-3, jak i czynny żal każdy ze spadkobierców musi złożyć odrębnie. Czynny żal to zawiadomienie przez samego sprawcę o popełnieniu czynu zabronionego i ujawnienie wszystkich okoliczności czynu, reguluje je przepis art. 16 Kodeksu karnego skarbowego, do którego odsyłam, gdyż problematyka ta nie jest przedmiotem zadanego pytania.

Wysokość podatku od spadku po mężu i ojcu

Wysokość podatku z tytułu nabytego spadku po ojcu i mężu będzie wynikać z decyzji organu podatkowego, termin płatności podatku wynosi 14 dni od dnia doręczenia podatnikowi decyzji ustalającej wysokość zobowiązania podatkowego. Taką decyzję organ podatkowy doręczy każdemu spadkobiercy. Postępowanie podatkowe w sprawie wymiaru podatku spadkowego wszczyna samo złożenie zeznania i nie potrzeba w tym zakresie wydawać odrębnego postanowienia. Każdy ze spadkobierców winien wykazać w deklaracji SD-3 swój udział w spadku wynikający z prawomocnego postanowienia sądu i jego wartość (1/3 z 1/2 udziału w nieruchomości oraz ewentualnie w innych składnikach masy spadkowej), wedle własnego szacunku lub posiłkując się opinią biegłego rzeczoznawcy. Opodatkowanie będzie uwzględniać wysokość kwoty wolnej od podatku, która wynosi w pierwszej grupie podatkowej 9 637 zł i ma zastosowanie dla każdego ze spadkobierców z osobna. Do zeznania podatkowego dołącza się dokumenty mające wpływ na określenie podstawy opodatkowania (np. operaty szacunkowe sporządzone przez uprawnione osoby).

Na podstawie złożonych zeznań i zadeklarowanej wartości majątku organ podatkowy naliczy podatek do zapłaty, wcześniej analizując, czy wartość podana przez podatników nie jest zaniżona. Stan nieruchomości należy uwzględnić taki, jaki istniał w dniu nabycia (co do zabudowy, zagospodarowania), a więc w dniu śmierci ojca, ale wartość do zeznania ustala się na podstawie cen rynkowych z dnia powstania obowiązku podatkowego (art. 7 ust. 1 ustawy). Być może w Państwa przypadku znajdzie zastosowanie ewentualne przedmiotowe zwolnienie podatkowe (art. 4 ustawy) lub ulga mieszkaniowa (art. 16 ustawy), ale ta problematyka wymaga bardzo dokładnej analizy stanu faktycznego i sytuacji podatników i nie jest objęta zakresem wycenionej porady, dlatego odsyłam Panią do wyżej wymienionych przepisów lub proszę o zadanie nowego pytania. Spełnienie warunków prawa do ulgi podatkowej lub zwolnienia podatkowego z art. 4 ustawy będzie także przedmiotem postępowania przed organem podatkowym w toku wydawania decyzji ustalającej wysokość podatku od spadku, taką inicjatywę powinny przejawiać same strony (podatnicy).

Zobacz również: Podatek od spadku przed 2007 stawki

Korekta SD-3

Jeśli otrzymacie Państwo odszkodowanie z tytułu wywłaszczenia części nieruchomości, to jeżeli wcześniej nie zostanie dokonany dział spadku, każdy będzie obowiązany złożyć korektę zeznania SD-3 i wykazać przypadającą na niego część odszkodowania. Gdyby spadkobiercy zawali notarialną umowę o dział spadku (ta forma jest obowiązkowa, bowiem umowa działowa dotyczyłaby nieruchomości – art. 1037 § 2 Kodeksu cywilnego), przekazując np. swoje udziały na rzecz jednego z nich, korektę zeznania powinien złożyć tylko ten spadkobierca, który nabyłby prawo do odszkodowania. W przypadku nabycia rzeczy lub praw majątkowych niewykazanych pierwotnie w zeznaniu podatkowym podatnik jest obowiązany do złożenia korekty zeznania podatkowego organowi, któremu złożono zeznanie podatkowe, w terminie 14 dni od dnia, w którym dowiedział się o ich nabyciu (art. 17a ust. 3 ustawy). Wysokość podatku do dopłaty będzie wynikać z kolejnej decyzji organu podatkowego. 

Nie znalazłeś odpowiedzi na swoje pytania? Opisz nam swoją sprawę wypełniając formularz poniżej  ▼▼▼ Zadanie pytania do niczego nie zobowiązuje.