• Data: 2024-01-29 • Autor: Marek Gola
W obliczu smutku po stracie bliskiej osoby często pojawiają się zawiłości prawne, które mogą wywoływać dodatkowy stres. Jedną z takich sytuacji jest konieczność podjęcia decyzji o odrzuceniu spadku, zwłaszcza gdy długi spadkowe przewyższają wartość majątku. Pan Kacper napisał do nas, że jego mama zmarła miesiąc temu. Ze względu na to, że zadłużenie mamy było wyższe niż jej majątek, chciałby odrzucić spadek. Jego rodzina to on, żona oraz 4-letni syn. Mama naszego klienta mama miała na kocie bankowym 1520 zł, nikt nie był upoważniony do rachunku. Pan Kacper otrzymał z banku informację, że może zlikwidować rachunek, przedstawiając koszty pogrzebu. Pyta nas, czy może pobrać pieniądze z tego konta, czy nie będzie to kolidowało z odrzuceniem spadku. Mama była właścicielką mieszkania spółdzielczego, on z żoną są tam zameldowani. Czy mieszkanie spółdzielcze wchodzi w skład spadku i czy powinien podjąć jakieś dodatkowe kroki, by zabezpieczyć miejsce zameldowania jego rodziny?
W pierwszej kolejności wyraźnie podkreślić należy, iż podjęcia środków z rachunku bankowego na cele związane z pogrzebem nie należy traktować jak przyjęcia spadku, co powoduje, że pan Kacper może, oczywiście po spełnieniu przesłanek prawem przewidzianych, zażądać wypłaty zgromadzonych na rachunku środków celem pokrycia kosztów pogrzebu.
Po drugie musi ustalić, jaki status ma mieszkanie w spółdzielni, w którym wspólnie z żoną jest on zameldowany, czy mamy do czynienia z odrębną własnością lokalu, spółdzielczym własnościowym prawem do lokalu, najmem, spółdzielczym lokatorskim prawem do lokalu? Co prawda nasz czytelnik wskazuje, że aktywa po mamie są mniejsze aniżeli pasywa, aczkolwiek może się on „miło zaskoczyć” wartością mieszkania w zasobach spółdzielni, o ile było to mieszkanie, do którego prawo (prócz najmu bądź lokatorskiego prawa) miała mama.
Zobacz również: Kto dziedziczy spadek po rodzicach?
Odrzucić spadek po mamie nasz klient może przez 6 miesięcy od dnia dowiedzenia się o śmierci mamy – dnia śmierci nie wlicza się do dnia pierwszego. Jeżeli ma dziecko, wówczas po odrzuceniu spadku przez niego wspólnie z żoną winien wystąpić do sądu opiekuńczego właściwego dla miejsca zamieszkania dziecka z wnioskiem o wyrażenie zgody na odrzucenie spadku w imieniu małoletniego. Po uzyskaniu takiej zgody, dysponując odpisem postanowienia, winien jak najszybciej udać się do notariusz i odrzucić spadek w imieniu dziecka po babci. Opłata sądowa od wniosku wynosi 40 zł. Do wniosku należy dołączyć dokumenty potwierdzające chęć odrzucenia spadku.
Od momentu wniesienia wniosku czas na odrzucenie spadku ulega zawieszeniu, co potwierdził Sąd Najwyższy w postanowieniu z dnia 20 listopada 2013 r., sygn. akt I CSK 329/13, w którego tezie wskazano, że „złożenie wniosku o zezwolenie na odrzucenie spadku w imieniu małoletniego powoduje zawieszenie - na czas trwania postępowania – biegu terminu określonego w art. 1015 § 1 k.c.”
Reasumując, pan Kacpert może pobrać środki z rachunku bankowego mamy, jeżeli przedstawi rachunki za pogrzeb, i jednocześnie odrzucić spadek.
Zobacz również: Zasiłek stały a zgon świadczeniobiorcy
Przypadek Pani Katarzyny
Po śmierci jej ojca okazało się, że zostawił on znaczne długi. Jego jedynym majątkiem był stary samochód i niewielkie oszczędności. Pani Katarzyna, mając na uwadze własną stabilność finansową i dobro swojej rodziny, zdecydowała się odrzucić spadek. Wcześniej jednak, wykorzystując środki z konta ojca, pokryła koszty jego pogrzebu. Dzięki temu uniknęła przejęcia długów, zachowując prawo do refundacji wydatków pogrzebowych.
Historia Pana Michała
Po śmierci matki pan Michał stanął przed wyborem odrzucenia spadku, ponieważ matka zostawiła więcej długów niż majątku. Jednakże, zanim podjął ostateczną decyzję, zrealizował obowiązek pogrzebania matki. Skorzystał z możliwości wypłaty środków z jej konta bankowego na pokrycie kosztów pogrzebu. Następnie, po konsultacji z prawnikiem, złożył oświadczenie o odrzuceniu spadku, co pozwoliło mu uniknąć długów.
Podsumowując, odrzucenie spadku w obliczu przeważających długów zmarłego jest ważną decyzją prawną, która może uchronić przed niepożądanym obciążeniem finansowym. Istotne jest jednak zrozumienie, że pokrycie kosztów pogrzebu z konta zmarłego nie jest równoznaczne z przyjęciem spadku, co umożliwia jego późniejsze odrzucenie.
Potrzebujesz profesjonalnej porady prawnej w kwestii odrzucenia spadku lub innych zagadnień spadkowych? Skorzystaj z naszych usług. Nie zwlekaj i opisz swój problem za pośrednictwem formularza kontaktowego znajdującego się pod artykułem.
Źródła:
1. Ustawa z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny - Dz.U. 1964 nr 16 poz. 93
2. Postanowienie Sądu Najwyższego w z dnia 20 listopada 2013 r., sygn. akt I CSK 329/13
Nie znalazłeś odpowiedzi na swoje pytania? Opisz nam swoją sprawę wypełniając formularz poniżej ▼▼▼ Zadanie pytania do niczego nie zobowiązuje.
Zapytaj prawnika - porady prawne online
O autorze: Marek Gola
Zapytaj prawnika
