• Data: 2023-11-19 • Autor: Tomasz Krupiński
Dowiedzenie się o tytule dziedziczenia i zostanie spadkobiercą to dopiero początek drogi do pełnego przejęcia odziedziczonego majątku. Proces ten wymaga od spadkobiercy wykonania określonych kroków prawnych i administracyjnych. W tym artykule omówimy, na przykładzie pani Wandy, spadkobierczyni swojego dziadka, jakie dalsze działania powinna podjąć osoba, która już posiada prawomocne postanowienie sądu o stwierdzeniu nabycia spadku. Szczególną uwagę poświęcimy aspektom związanym z nabyciem nieruchomości, podatkami i wpisem do księgi wieczystej.
Pani Wanda posiada już prawomocne postanowienie sądu o stwierdzeniu nabycia spadku po zmarłym dziadku. Jest jedyną spadkobierczynią. Pyta, co powinna teraz zrobić, aby oficjalnie stać się właścicielką odziedziczonej nieruchomości.
Przede wszystkim zależy to od tego, czy odziedziczona przez panią Wandę nieruchomość posiada założoną księgę wieczystą, czy też nie. Załóżmy, że nieruchomość posiada księgę wieczystą, w której jako właściciel wpisany jest spadkodawca.
Należy więc najpierw zgłosić nabycie spadku w urzędzie skarbowym. Generalnie obowiązkowi podatkowemu podlegają osoby fizyczne, które nabyły majątek w drodze spadku, w przypadku gdy jego wartość przekracza kwotę wolną od podatku.
Wysokość kwot wolnych od podatku to (od 01.07.2023 r.):
Jednak w przypadku nabycia własności rzeczy lub praw majątkowych przez małżonka, zstępnych (dzieci, wnuków, prawnuków), wstępnych (rodziców, dziadków), pasierba, rodzeństwo, ojczyma i macochę nabywca może skorzystać z całkowitego zwolnienia w podatku od spadków i darowizn, składając zgłoszenie SD-Z2 w terminie 6 miesięcy, licząc od dnia powstania obowiązku podatkowego, tj. od uprawomocnienia postanowienia sądowego o stwierdzeniu nabycia spadku bądź sporządzenia aktu poświadczenia dziedziczenia.
Zwolnienie dotyczy spadków, gdzie śmierć spadkodawcy nastąpiła po 1 stycznia 2007 r.
W celu skorzystania ze zwolnienia od podatku każdy nabywca spadku składa odrębne zgłoszenie SD-Z2.
Jeżeli nabycie majątku w drodze spadku nie zostanie zgłoszone we wskazanym terminie, podlega opodatkowaniu na zasadach ogólnych i będzie rozliczane na drukach SD-3 i SD-3/A.
Zobacz również: Spadek a wpis do księgi wieczystej
Następnie pani Wanda powinna zawnioskować o wpisanie jej w dziale II księgi wieczystej jako właścicielki nieruchomości. W tym celu należy „bez zbędnej zwłoki” złożyć w sądzie wypełniony, podpisany i opłacony wniosek.
Jak już wskazałem, wniosek o dokonanie wpisu właściciela do księgi wieczystej składa się na urzędowym formularzu. Tylko wówczas, gdy wniosek o wpis zawarty jest w akcie notarialnym i przekazuje go do sądu notariusz, nie ma potrzeby wypełniać urzędowego formularza.
Do wniosku należy dołączyć dokumenty stanowiące podstawę wpisu w księdze wieczystej. Są to:
Wniosek o wpis właściciela jest w dniu wpływu do sądu niezwłocznie rejestrowany w dzienniku ksiąg wieczystych i opatrzony kolejnym numerem. Następnie sąd rozpoznaje wniosek o wpis. Bada treść i formę wniosku, dokumenty, które zostały do niego dołączone, oraz treść księgi wieczystej.
Sąd zawiadamia o dokonanym wpisie wnioskodawców – wszystkie osoby, których prawa zostały ujawnione w księdze wieczystej. Po tych czynnościach i wpisie w księdze wieczystej pani Wanda stanie się w pełni oficjalnie właścicielką odziedziczonej nieruchomości.
Zobacz również: Uprawomocnienie postanowienia o nabyciu spadku
Nabycie spadku to nie tylko kwestia prawna, ale często również emocjonalna. Każdy przypadek jest inny i wymaga indywidualnego podejścia. Przedstawiamy trzy przykłady z życia, które pokazują różnorodność sytuacji i wyzwań związanych z tym procesem.
Przykład 1
Jan, po śmierci ojca, zostaje jego jedynym spadkobiercą, dziedziczy dom rodzinny. Jego pierwszym krokiem w celu dopełnienia formalności jest zgłoszenie nabycia spadku w urzędzie skarbowym, by uniknąć opodatkowania. Następnie składa wniosek o wpis do księgi wieczystej, by oficjalnie stać się właścicielem nieruchomości.
Przykład 2
Anna dziedziczy mieszkanie po swojej ciotce. Wyczerpuje on cały spadek po zmarłej. Po uzyskaniu aktu poświadczenia dziedziczenia Anna składa deklarację SD-Z2 w urzędzie skarbowym. Ma świadomość, że będzie musiała uiścić podatek od spadku jako krewna z drugiej grupy podatkowej.
Przykład 3
Paweł i jego siostra dziedziczą wspólnie dużą działkę budowlaną po mamie. Muszą zdecydować, czy chcą pozostać jej współwłaścicielami, czy wolą ją podzielić na dwie mniejsze nieruchomość. Zanim to jednak nastąpi, przeprowadzają postępowanie o stwierdzenie nabycia spadku, składają do urząd skarbowego deklarację SD-Z2, aby skorzystać ze zwolnienia w podatku od spadków i darowizn, a ostatecznie zatrudniają geodetę, który po analizie map i wizycie w terenie proponuje im optymalny podział.
Proces zarządzania spadkiem jest złożony i wymaga świadomości prawnej oraz podatkowej. Ważne, by dopełnić w terminie obowiązku wobec urzędu skarbowego, a następnie podjąć odpowiednie kroki w kierunku formalnego przejęcia nieruchomości, co może obejmować wpis do księgi wieczystej.
Artykuł szczegółowo wyjaśnia, jakie kroki należy podjąć po otrzymaniu spadku, aby oficjalnie stać się właścicielem odziedziczonej nieruchomości. Zawiera informacje o konieczności zgłoszenia nabycia spadku w urzędzie skarbowym, możliwości skorzystania ze zwolnienia podatkowego, a także o procedurze wpisu do księgi wieczystej. Te wskazówki są nieocenioną pomocą w przejściu przez skomplikowany proces prawny i podatkowy związany z dziedziczeniem.
Jeśli potrzebujesz dalszej pomocy prawnej lub profesjonalnego przygotowania pism związanych z nabyciem spadku, skorzystaj z naszych usług porad prawnych online. Nasi eksperci są gotowi udzielić Ci wsparcia dostosowanego do Twojej sytuacji i wskazać optymalne rozwiązania. Skontaktuj się z nami poprzez formularz umieszczony pod tekstem.
1. Ustawa z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny - Dz.U. 1964 nr 16 poz. 93
2. Ustawa z dnia 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn - Dz.U. 1983 nr 45 poz. 207
Nie znalazłeś odpowiedzi na swoje pytania? Opisz nam swoją sprawę wypełniając formularz poniżej ▼▼▼ Zadanie pytania do niczego nie zobowiązuje.
Zapytaj prawnika - porady prawne online
O autorze: Tomasz Krupiński
Randa prawny.
Zapytaj prawnika
