Zrzeczenie się spadku przez spadkobiercę mieszkającego za granicą

Postępowanie o stwierdzenie nabycia spadku

Jeżeli dziadek zmarł ponad 30 lat temu i żaden spadkobierca nie złożył oświadczenia w zakresie przyjęcia lub odrzucenia spadku, to spadek nabyli oni przez upływ czasu.

Obecnie konieczne jest więc dokonanie postępowania spadkowego – nabycie spadku i ewentualny dział spadku, tak, aby Pana mama spadek nabyła – rozumiem, że brat mamy chce przekazać całość spadku na jej rzecz. Jeżeli brat mamy nie może stawić się u notariusza, aby wszystkie czynności dokonać w jednym czasie, to jedyna droga to droga sądowa. W tym celu nie ma obecnie konieczności, aby brat stawiał się w sądzie – wszystko może odbyć się online. Brat mamy może uczestniczyć w rozprawie zdalnie lub jedynie pisemnie poinformować sąd, iż zgadza się na przekazanie całości na rzecz mamy.

Zgodnie bowiem z treścią art. 1025 § 1 Kodeksu cywilnego (w skrócie K.c.) „Sąd na wniosek osoby mającej w tym interes stwierdza nabycie spadku przez spadkobiercę. Notariusz na zasadach określonych w przepisach odrębnych sporządza akt poświadczenia dziedziczenia”.

Wniosek o stwierdzenie nabycia spadku po dziadku

Stwierdzenie nabycia spadku następuje na wniosek i – co do zasady – w postępowaniu o stwierdzenie nabycia spadku. Niemniej, zgodnie z art. 681 K.p.c., możliwe jest również stwierdzenie nabycia spadku w postępowaniu o dział spadku. Nie oznacza to jednak, że sąd działa wtedy z urzędu. Należy bowiem zgodzić się, że przeważnie wniosek o wszczęcie postępowania działowego zawiera także implicite wniosek o stwierdzenie nabycia spadku (W. Borysiak, w: Osajda, Komentarz K.c., t. III, 2013, art. 1025 K.c., Nt 54; J. Ciszewski, J. Knabe, w: Ciszewski, Komentarz K.c., 2014, art. 1025 K.c., Nb 4; J. Kremis, J. Kuźmicka-Sulikowska, w: Gniewek, Machnikowski, Komentarz K.c., 2017, art. 1025 K.c., Nb 25; E. Skowrońska-Bocian, J. Wierciński, w: Gudowski, Komentarz K.c., Ks. IV, 2013, art. 1025 K.c., Nb 11).

Rozważane postępowanie sądowe prowadzone jest na podstawie art. 669–679² K.p.c. w trybie nieprocesowym, przy czym sąd wydaje postanowienie o stwierdzeniu nabycia spadku po przeprowadzeniu rozprawy. Celem tego postępowania jest ustalenie wszystkich spadkobierców, którzy doszli do dziedziczenia (art. 677 § 1 K.p.c.). Zgodnie z art. 670 K.p.c. sąd bada w postępowaniu o stwierdzenie nabycia spadku, kto jest spadkobiercą, a także, czy spadkodawca pozostawił testament. Sąd może przy tym wezwać osoby, które mogą być spadkobiercami po zmarłym.

Opłata od wniosku to łącznie 105 zł. Wniosek należy składać do sądu rejonowego ostatniego miejsca zamieszkania zmarłego. Dlatego też, jeżeli chcą Państwo nabyć spadek po dziadku oraz dokonać działu spadku, można taki wniosek złożyć jednocześnie do sądu rejonowego ostatniego miejsca zamieszkania zmarłego. Mama może złożyć wniosek jako wnioskodawca, a brat i żona zmarłego są uczestnikami postępowania.

Jeżeli brat mamy nie może stawić się w sądzie, może uczestniczyć w rozprawie online – za pośrednictwem komputera. Nie ma obecnie konieczności jego stawiennictwa w sądzie. Do wniosku należy dołączyć skrócony odpis aktu zgonu spadkodawcy, skrócone odpisy aktów urodzenia uczestników postępowania, a w przypadku zawarcia związku małżeńskiego, także skrócone odpisy aktów małżeństwa.

Źródła:

1. Ustawa z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny - Dz.U. 1964 nr 16 poz. 93
2. Ustawa z dnia 17 listopada 1964 r. - Kodeks postępowania cywilnego - Dz.U. 1964 nr 43 poz. 296

Nie znalazłeś odpowiedzi na swoje pytania? Opisz nam swoją sprawę wypełniając formularz poniżej  ▼▼▼ Zadanie pytania do niczego nie zobowiązuje.