• Data: 2022-07-07 • Autor: Paulina Olejniczak-Suchodolska
Chciałam zapytać o zagraniczny dokument stwierdzający nabycie spadku. Mianowicie zmarły mieszkał pracował i zmarł w Norwegii, pozostawił mieszkanie w Norwegii oraz działkę budowlaną w Polsce. Sad norweski wydał postanowienie o nabyciu spadku odnośnie całej masy spadkowej. Czy ten dokument będzie uznany w Polsce np. przy sprzedaży działki w Polsce? Notariusze nie są pewni.
Na wstępie wskazać należy, że w przypadku transgranicznych postępowań spadkowych, a z takim mamy do czynienia w opisanej sytuacji, zastosowanie ma Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 650/2012 z dnia 4 lipca 2012 r. w sprawie jurysdykcji, prawa właściwego, uznawania i wykonywania orzeczeń, przyjmowania i wykonywania dokumentów urzędowych dotyczących dziedziczenia oraz w sprawie ustanowienia europejskiego poświadczenia spadkowego
Co do zasady sądem właściwym do rozpoznania sprawy spadkowej jest sąd miejsca zwykłego pobytu spadkodawcy. Miejsce zwykłego pobytu to miejsce koncentracji interesów życiowych – w opisanej sytuacji jest to miejsce, gdzie zmarły mieszkał i pracował, tj. Norwegia. Należy zatem zauważyć, że prawem właściwym w sprawach spadkowych jest prawo państwa miejsca zwykłego pobytu spadkodawcy w chwili śmierci.
Przepisy Kodeksu postępowania cywilnego przewidują także jurysdykcję fakultatywną w sprawach spadkowych. Zgodnie z art. 1108 do jurysdykcji krajowej należą sprawy spadkowe, jeżeli spadkodawca w chwili śmierci był obywatelem polskim lub miał miejsce zamieszkania bądź miejsce zwykłego pobytu w Rzeczypospolitej Polskiej, a także sprawy spadkowe, jeżeli majątek spadkowy albo jego znaczna część znajduje się w Rzeczypospolitej Polskiej.
Stwierdzić należy, że prawidłowe było w opisanej sytuacji wydanie orzeczenia przez sąd norweski, jeżeli nie została wybrana jurysdykcja sądu polskiego.
W tym miejscu podkreślić trzeba, że zasadą jest, iż stwierdzenie nabycia spadku powinno dotyczyć całego majątku, jaki pozostawił spadkodawca i że ograniczenie się do stwierdzenia nabycia spadku tylko względem części majątku spadkowego jest niedopuszczalne. Niemniej jednak z uwagi na ograniczenia wynikające z jurysdykcji należy niekiedy majątek spadkowy podzielić na dwie części: jedną stanowią nieruchomości położone zagranicą, a drugą pozostały majątek na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.
Pamiętać należy również, że orzeczenie spadkowe wydane w jednym z krajów UE zostanie uznane w innych krajach UE bez żadnych dodatkowych formalności.
Jeżeli ma Pani możliwość, proszę o przesłanie skanu poświadczenia nabycia spadku. Wówczas będę miała możliwość ustosunkować się do konkretnego dokumentu. Obecna porada prawna odnosi się to przepisów obowiązujących we wskazanej materii, bez odniesienia się do tego konkretnego dokumentu uzyskanego z sądu norweskiego.
Pani Maria odziedziczyła dom w Norwegii po swoim zmarłym bracie. Brat mieszkał tam od lat, a norweski sąd wydał postanowienie o nabyciu spadku. Jednak Pani Maria miała problem z przeniesieniem własności działki w Polsce, która również była częścią spadku. Notariusz w Polsce poprosił o dodatkowe dokumenty, ponieważ norweski akt spadkowy musiał zostać przetłumaczony i potwierdzony w Polsce.
Pan Jan odziedziczył mieszkanie w Holandii oraz dom w Polsce po swoim kuzynie, który mieszkał w Amsterdamie. Sąd holenderski wydał europejskie poświadczenie spadkowe, które pozwoliło na szybkie uznanie prawa do nieruchomości w Holandii. Jednak w Polsce procedura była bardziej skomplikowana i wymagała dodatkowego postępowania w sądzie polskim, zanim mógł sprzedać odziedziczony dom.
Małżeństwo z Polski odziedziczyło majątek po rodzicu, który zmarł w Niemczech. W skład spadku wchodziła działka w Polsce oraz akcje na niemieckiej giełdzie. Dzięki europejskiemu poświadczeniu spadkowemu udało im się bez problemu zarejestrować własność w Polsce i sprzedać działkę, ponieważ dokument został automatycznie uznany przez polskie urzędy, co skróciło cały proces.
Zagraniczne orzeczenie spadkowe, wydane przez sąd w kraju Unii Europejskiej, może być uznane w Polsce bez dodatkowych formalności, o ile spełnia wymogi wynikające z przepisów unijnych. W przypadku dziedziczenia majątku położonego w różnych krajach, warto skorzystać z europejskiego poświadczenia spadkowego, które znacznie ułatwia i przyspiesza proces uznawania praw spadkowych w państwach członkowskich UE.
Oferujemy profesjonalne porady prawne online oraz przygotowanie pism procesowych i urzędowych, dostosowanych do Twoich indywidualnych potrzeb, w tym w sprawach spadkowych międzynarodowych. Skontaktuj się z nami, aby szybko i skutecznie rozwiązać swoje problemy prawne bez wychodzenia z domu. Aby skorzystać z naszych usług, opisz swój problem w formularzu pod artykułem.
1. Ustawa z dnia 17 listopada 1964 r. - Kodeks postępowania cywilnego - Dz.U. 1964 nr 43 poz. 296
Nie znalazłeś odpowiedzi na swoje pytania? Opisz nam swoją sprawę wypełniając formularz poniżej ▼▼▼ Zadanie pytania do niczego nie zobowiązuje.
Zapytaj prawnika - porady prawne online
O autorze: Paulina Olejniczak-Suchodolska
Radca prawny od 2005 roku, absolwentka prawa na Wydziale Prawa i Administracji Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach. Udziela porad z prawa cywilnego, pracy oraz rodzinnego, a także z zakresu procedury cywilnej i administracyjnej. Ma wieloletnie doświadczenie w stosowaniu prawa administracyjnego i samorządowego. Ukończyła również aplikację sądową. Obecnie prowadzi własną kancelarię prawną.
Zapytaj prawnika