• Data: 2025-04-06 • Autor: Katarzyna Bereda
We wrześniu odrzuciłam spadek po zmarłym wuju. Mam dwóch synów – w imieniu jednego z nich w grudniu złożyłam wniosek do sądu o odrzucenie spadku w imieniu małoletniego. Spadek w imieniu drugiego syna miałam odrzucić przed notariuszem, ale nie zdążyłam, a 6 miesięcy minęło w marcu. Notariusz podpowiedział, że mogę spróbować jeszcze złożyć uzupełnienie do wniosku sądowego w sprawie odrzucenia spadku w imieniu pierwszego syna, ponieważ sąd jeszcze nie zajął się tym wnioskiem. Czy jest taka możliwość? Jeśli tak, to jak powinno wyglądać takie uzupełnienie? Dodam, że wuj miał długi.
Tak, proszę spróbować złożyć pismo przygotowawcze z lekką modyfikacją i wskazać, iż omyłkowo nie wskazała Pani jeszcze jednego syna – proszę dokonać dodatkowej opłaty za kolejnego syna i wskazać jego dane z tożsamym uzasadnieniem odrzucenia spadku. Jednocześnie, z ostrożności, proszę złożyć do sądu rejonowego osobny wniosek o przywrócenie terminu do odrzucenia spadku w imieniu syna, albowiem może się zdarzyć, że sąd rodzinny nie uwzględni pierwszego pisma o dodanie do sprawy syna, wskazując, iż pierwotne roszczenie było inne – uznając, iż wniosek o dodanie kolejnego dziecka został złożony po terminie.
Zgodnie z treścią art. 1019 Kodeksu cywilnego (w skrócie K.c.):
„§ 1. Jeżeli oświadczenie o przyjęciu lub o odrzuceniu spadku zostało złożone pod wpływem błędu lub groźby, stosuje się przepisy o wadach oświadczenia woli z następującymi zmianami:
1) uchylenie się od skutków prawnych oświadczenia powinno nastąpić przed sądem;
2) spadkobierca powinien jednocześnie oświadczyć, czy i jak spadek przyjmuje, czy też go odrzuca.
§ 2. Spadkobierca, który pod wpływem błędu lub groźby nie złożył żadnego oświadczenia w terminie, może w powyższy sposób uchylić się od skutków prawnych niezachowania terminu.
§ 3. Uchylenie się od skutków prawnych oświadczenia o przyjęciu lub o odrzuceniu spadku wymaga zatwierdzenia przez sąd”.
W myśl wyraźnego brzmienia art. 1019 K.c. także błąd może być podstawą do uchylenia się przez spadkobiercę od skutków prawnych oświadczenia o przyjęciu lub odrzuceniu spadku.
Z uwagi na powyższe powinna Pani złożyć wniosek o uchylenie się od skutków prawnych niezłożenia w terminie oświadczenia woli o odrzuceniu spadku z jednoczesnym oświadczeniem o odrzuceniu spadku w imieniu małoletniego syna.
Wniosek taki wraz z oświadczeniem należy złożyć w sądzie rejonowym miejsca zamieszkania dziecka. We wniosku proszę wskazać, iż np. nie miała Pani świadomości konieczności odrzucenia spadku w imieniu dziecka, a ponadto nie miała Pani świadomości istnienia zadłużenia po stronie spadkodawcy, co uniemożliwiło Pani złożenie takiego oświadczenia w terminie. Jednocześnie proszę złożyć wniosek o umożliwienie odrzucenia spadku w imieniu dziecka do sądu rodzinnego. Jeżeli sąd zatwierdzi ten wniosek, to odrzuci Pani spadek w imieniu dziecka. Uwzględnienie wniosku zależy od akceptacji sądu, dlatego musi Pani wykazać, iż błędnie nie miała Pani świadomości istnienia zadłużenia.
Dlatego też proszę złożyć dwa pisma – alternatywnie, gdyby sąd nie zaakceptował dodania do obecnego postępowania kolejnego dziecka – do obecnej sprawy pismo z modyfikacją i dodaniem dziecka do sprawy, tożsamy jak wniosek pierwotny. Proszę opłacić pismo, wskazać na kolejne dziecko i omyłkowe pominięcie dziecka w pierwotnym wniosku. Całkiem osobno proszę zainicjować postępowanie o przywrócenie terminu do odrzucenia spadku – na wypadek, gdyby sąd nie zaakceptował dodania dziecka do toczącej się sprawy.
Przykład 1
Pani Katarzyna, matka dwójki małoletnich dzieci, odrzuciła spadek po swoim ojcu, który pozostawił po sobie znaczące długi. W obawie przed konsekwencjami finansowymi dla swoich dzieci, złożyła w ich imieniu wniosek o odrzucenie spadku, jednak przez przypadek uwzględniła tylko starszego syna. Kiedy uświadomiła sobie ten błąd, termin na złożenie oświadczenia w imieniu drugiego dziecka już upłynął. Złożyła więc pismo uzupełniające z prośbą o dodanie młodszego syna do postępowania oraz złożyła osobny wniosek o przywrócenie terminu.
Przykład 2
Pan Wojciech odziedziczył po swoim bracie spory spadek obciążony długami. Chciał chronić swoje dzieci przed odpowiedzialnością finansową i postanowił odrzucić spadek także w ich imieniu. Składając wniosek do sądu, przez pomyłkę zapomniał o uwzględnieniu najmłodszego dziecka. Po upływie terminu dowiedział się od prawnika, że istnieje możliwość uzupełnienia wniosku, co natychmiast zrobił, a jednocześnie złożył wniosek o przywrócenie terminu, aby upewnić się, że wszystkie jego dzieci będą chronione.
Przykład 3
Pani Monika odrzuciła spadek po swoim wuju, obciążony dużymi długami. Ze względu na różne terminy i procedury, najpierw złożyła wniosek o odrzucenie spadku dla jednego dziecka, planując załatwić formalności dla drugiego dziecka u notariusza. Niestety, przez natłok obowiązków nie zdążyła dopełnić formalności przed upływem sześciomiesięcznego terminu. W obawie o sytuację finansową swojego dziecka, postanowiła złożyć uzupełnienie wniosku, wskazując, że pominięcie było wynikiem nieświadomości.
W artykule omówiono procedurę odrzucenia spadku w imieniu małoletnich dzieci oraz kroki, które można podjąć w przypadku przekroczenia sześciomiesięcznego terminu na złożenie oświadczenia. Przedstawiono również, jak złożyć wniosek o uzupełnienie postępowania lub przywrócenie terminu, aby uchronić dzieci przed odziedziczeniem długów po spadkodawcy.
Aby uzyskać profesjonalną pomoc prawną lub przygotować niezbędne pisma, opisz swój problem w formularzu pod artykułem. Aby skorzystać z naszych usług, opisz swój problem w formularzu pod artykułem.
1. Ustawa z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny - Dz.U. 1964 nr 16 poz. 93
Nie znalazłeś odpowiedzi na swoje pytania? Opisz nam swoją sprawę wypełniając formularz poniżej ▼▼▼ Zadanie pytania do niczego nie zobowiązuje.
Zapytaj prawnika - porady prawne online
O autorze: Katarzyna Bereda
Adwokat, absolwentka Wydziału Prawa i Administracji Uniwersytetu Szczecińskiego – pracę magisterską napisała z prawa pracy. Podczas studiów odbyła liczne praktyki, zarówno w sądach, jak i w kancelariach adwokackich. Aplikację adwokacką rozpoczęła w 2015 roku. W marcu 2018 roku przystąpiła do egzaminu zawodowego, uzyskując jeden z najlepszych wyników w izbie zielonogórskiej i w konsekwencji kończąc aplikację adwokacką z wyróżnieniem. Specjalizuje się w prawie rodzinnym, cywilnym, zobowiązaniach, prawie spadkowym, prawie gospodarczym i spółkach prawa handlowego.
Zapytaj prawnika