• Autor: Iryna Kowalczuk
Zmarła siostra mojego dziadka, która nie miała dzieci ani męża. Jej rodzeństwo i rodzice nie żyją. Zmarła uczyniła mnie spadkobiercą testamentowym. Czy we wniosku o stwierdzenie nabycia spadku muszę wymienić wszystkich potencjalnych spadkobierców ustawowych (dzieci zmarłego rodzeństwa)? Jak mam zdobyć ich akty urodzenia lub małżeństwa, skoro są rozrzuceni po całej Polsce, a niektórych nawet nie znam? Czy mogą się oni domagać ode mnie zachowku?
Zgodnie z art. 926 Kodeksu cywilnego (K.c.) powołanie do spadku wynika z ustawy (dziedziczenie ustawowe) albo z testamentu (dziedziczenie testamentowe).
Najpierw należy ustalić, czy zmarła rozrządziła całym swoim majątkiem. Jeśli tak, wówczas dziedziczenie ustawowe w ogóle nie wchodzi w grę. Jeżeli zaś rozrządziła tylko jego częścią, pozostała część podlegała będzie regułom dziedziczenia ustawowego.
Nie znam dokładnej treści testamentu, więc na podstawie przesłanych przez Pana informacji zakładam, że został Pan jedynym spadkobiercą testamentową po śmierci siostry Pana dziadka.
W celu przyznania spadkobiercy prawa do spadku po spadkodawcy konieczne jest na wstępie przeprowadzenie postępowania spadkowego ustalającego prawa do spadku.
Postępowanie mające doprowadzić do stwierdzenia nabycia spadku w sądzie wszczyna się poprzez złożenie w sądzie rejonowym właściwym ze względu na ostatnie miejsce zamieszkania spadkodawcy (czyli zmarłej) wniosku o stwierdzenie nabycia spadku.
Wniosek o stwierdzenie nabycia spadku może wnieść nie tylko spadkobierca, lecz także każda osoba, która ma w tym interes prawny.
Jeśli chodzi o wskazanie potencjalnych spadkobierców ustawowych, powinni to być: małżonek spadkodawcy, dzieci spadkodawcy; w razie gdy nie ma dzieci – wnukowie; w razie gdy nie ma dzieci ani wnuków – rodzice i rodzeństwo spadkodawcy (ich zstępni), dziadkowie (ich zstępni).
Jeśli nie zna Pan wszystkich osób, które mogą wchodzić w rachubę jako spadkobiercy ustawowi, nie należy się tym martwić. Sąd odbierze bowiem od każdego z tych, których Pan wskaże, tzw. zapewnienie spadkowe. Powinni oni wymienić w nim wszystkie inne osoby mogące wchodzić w rachubę jako spadkobiercy.
Wraz z wnioskiem o stwierdzenie nabycia spadku powinny być przedłożone akty bądź odpisy aktów urodzenia wszystkich osób wchodzących w rachubę jako spadkobiercy ustawowi, ewentualnie akty małżeństwa.
Jeżeli urząd stanu cywilnego nie będzie chciał wydać aktów, to wówczas wniosek należy złożyć bez nich. Sąd wezwie Pana do uzupełnienia braków formalnych pozwu poprzez dołączenie aktu urodzenia (małżeństwa) spadkobierców. Jeżeli przedłoży Pan w urzędzie stanu cywilnego takie wezwanie z sądu, wówczas wyda on Pan żądany przez sąd akt.
W czasie postępowania sądowego sąd również ma uprawnienie, by zwrócić się do odpowiedniego urzędu stanu cywilnego o taki akt urodzenia czy małżeństwa.
Jeżeli któraś z osób nie chce udostępnić adresu zamieszkania, sąd być może uzyska dane o adresie tej osoby od pozostałych uczestników, których przesłucha na rozprawie. Następnie może rozprawę odroczyć, by wezwać tego uczestnika, którego adres został podany sądowi.
Cała procedura stwierdzenia nabycia spadku kończy się wydaniem przez sąd postanowienia o stwierdzeniu nabycia spadku, w którym zostaje ustalone, kto dziedziczy spadek i na jakiej podstawie.
Nie musi Pan obawiać się żadnych roszczeń majątkowych (tzw. zachowku) ze strony spadkobierców ustawowych zmarłej. O zachowek mogą wystąpić jedynie zstępni, małżonek i rodzice spadkodawcy. Ponieważ – jak wynika z opisu sprawy – osoby uprawnione do zachowku nie żyją, to dalsza rodzina (w tym również zstępni rodzeństwa) nie jest uprawiona do takiego żądania.
Nie znalazłeś odpowiedzi na swoje pytania? Opisz nam swoją sprawę wypełniając formularz poniżej ▼▼▼ Zadanie pytania do niczego nie zobowiązuje.
Zapytaj prawnika - porady prawne online
O autorze: Iryna Kowalczuk
Magister prawa, absolwentka Lwowskiego Państwowego Uniwersytetu Spraw Wewnętrznych Ukrainy, uzyskany tytuł: magister prawa ukraińskiego; ukończyła także Studium Podyplomowe prawa UE na Uniwersytecie Warszawskim. Doświadczenie nabyła w trakcie pracy w dwóch kancelariach adwokackich. Ze względu na biegłość w analizie różnorodnych zagadnień prawnych w serwisie ePorady24.pl pełniła funkcję administratora. Udzielała porad z zakresu prawa spadkowego i rodzinnego oraz w sprawach związanych z prawem ukraińskim. Biegle posługuje się zarówno językiem ukraińskim, rosyjskim, jak i polskim. Z serwisem spadek.info współpracowała od początku jego istnienia czyli od 2012 roku.
Zapytaj prawnika