• Data: 2024-12-21 • Autor: Katarzyna Bereda
Wyszłam ponownie za mąż, mąż nie ma dzieci, ale ja mam syna z poprzednie małżeństwa. Spisaliśmy testament u notariusza, że jeśli coś z mężem by się stało, to wszystko przechodzi na mnie i na mojego syna. Jednak chciałabym się upewnić – jeżeli jest spisany testament, czy należałoby się coś rodzeństwu męża, gdyby nagle zmarł? Mąż ma tylko ojca i dwoje rodzeństwa.
Rozumiem, że zapytuje Pani o zachowek. Wskazuję zatem, że zgodnie z treścią art. 991 Kodeksu cywilnego: „§ 1. Zstępnym, małżonkowi oraz rodzicom spadkodawcy, którzy byliby powołani do spadku z ustawy, należą się, jeżeli uprawniony jest trwale niezdolny do pracy albo jeżeli zstępny uprawniony jest małoletni – dwie trzecie wartości udziału spadkowego, który by mu przypadał przy dziedziczeniu ustawowym, w innych zaś wypadkach – połowa wartości tego udziału (zachowek). § 2. Jeżeli uprawniony nie otrzymał należnego mu zachowku bądź w postaci uczynionej przez spadkodawcę darowizny, bądź w postaci powołania do spadku, bądź w postaci zapisu, przysługuje mu przeciwko spadkobiercy roszczenie o zapłatę sumy pieniężnej potrzebnej do pokrycia zachowku albo do jego uzupełnienia.
Zachowek należy się zstępnym, małżonkowi oraz rodzicom spadkodawcy, którzy byliby powołani do spadku z ustawy. Prawo do zachowku służy zatem tylko tym osobom z kręgu potencjalnie uprawnionych, które w konkretnym wypadku byłyby powołane do spadku z ustawy. Przykładowo, krąg osób uprawnionych potencjalnie obejmuje zstępnych, ale prawo dalszych zstępnych uaktualnia się dopiero w wypadku braku ich wstępnych uprawnionych do zachowku. Prawo rodziców uaktualni się, jeśli brak jest zstępnych (art. 991 K.c. red. serii Osajda/red. tomu Borysiak 2022, wyd. 30/P. Księżak).
Wobec tego, jak Pani widzi, rodzeństwo zmarłego nie należy do kręgu osób uprawnionych do zachowku. Gdyby Pani mąż zmarł, jego rodzeństwo nie będzie posiadało roszczenia o zachowek po nim. Takie roszczenie przysługuje tylko dzieciom, mężowi i rodzicom. Notarialny testament jest jak najbardziej skuteczny, aby to tylko Pani była spadkobierczynią po mężu, jego rodzeństwo nie będzie miało w tym zakresie roszczeń o zachowek.
Testament jest skutecznym narzędziem do rozporządzania majątkiem, ale nie eliminuje prawa do zachowku osób uprawnionych, takich jak dzieci, małżonek czy rodzice spadkodawcy. Rodzeństwo zmarłego nie należy do kręgu osób uprawnionych do zachowku, co oznacza, że nie może domagać się udziału w spadku, nawet jeśli zostało pominięte w testamencie. Aby rozwiać wszelkie wątpliwości, warto skonsultować treść testamentu z prawnikiem.
Aby uzyskać profesjonalną poradę prawną lub pomoc w sporządzeniu pisma, opisz swój problem w formularzu pod artykułem – nasi eksperci skontaktują się z Tobą.
1. Ustawa z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny - Dz.U. 1964 nr 16 poz. 93
Nie znalazłeś odpowiedzi na swoje pytania? Opisz nam swoją sprawę wypełniając formularz poniżej ▼▼▼ Zadanie pytania do niczego nie zobowiązuje.
Zapytaj prawnika - porady prawne online
O autorze: Katarzyna Bereda
Adwokat, absolwentka Wydziału Prawa i Administracji Uniwersytetu Szczecińskiego – pracę magisterską napisała z prawa pracy. Podczas studiów odbyła liczne praktyki, zarówno w sądach, jak i w kancelariach adwokackich. Aplikację adwokacką rozpoczęła w 2015 roku. W marcu 2018 roku przystąpiła do egzaminu zawodowego, uzyskując jeden z najlepszych wyników w izbie zielonogórskiej i w konsekwencji kończąc aplikację adwokacką z wyróżnieniem. Specjalizuje się w prawie rodzinnym, cywilnym, zobowiązaniach, prawie spadkowym, prawie gospodarczym i spółkach prawa handlowego.
Zapytaj prawnika
