• Data: 2024-03-11 • Autor: Iryna Kowalczuk
Ostatnio zmarł mój ojciec. Jestem jego jedynym dzieckiem. Czy muszę wystąpić do sądu, aby przepisać mieszkanie własnościowe po śmierci ojca?
Tak, aby przejąć mieszkanie po Pana zmarłym ojcu, jak i cały pozostawiony przez niego spadek, powinien Pan przeprowadzić postępowanie spadkowe po ojcu. Można to zrobić przed sądem lub przed notariuszem.
Postępowanie mające doprowadzić do stwierdzenia nabycia spadku wszczyna się poprzez złożenie w sądzie rejonowym, właściwym ze względu na ostatnie miejsce zamieszkania zmarłego, wniosku o stwierdzenie nabycia spadku.
Zobacz również: Jak przepisać mieszkanie własnościowe po śmierci?
Generalnie wnosząc do sądu sprawę o ustalenie praw do spadku, trzeba wymienić wszystkich spadkobierców, którzy, nawet potencjalnie, mogą dziedziczyć po Pana ojcu.
Cała procedura stwierdzenia nabycia spadku kończy się wydaniem przez sąd postanowienia o stwierdzeniu nabycia spadku, w którym sąd stwierdzi, kto dziedziczy spadek po spadkodawcy.
Od wniosku o stwierdzenie nabycia spadku należy wnieść opłatę. Opłata ta jest stała i wynosi 50 zł.
Postępowanie przed notariuszem.
Od marca 2009 r. drugim sposobem na potwierdzenie przez spadkobiercę prawa do spadku jest notarialne poświadczenie dziedziczenia. Taki dokument ma taką samą moc prawną, jak prawomocne postanowienie sądu o stwierdzeniu nabycia spadku.
Warto pamiętać, że akt poświadczenia dziedziczenia może sporządzić każdy notariusz i nie ma tutaj znaczenia ostatnie miejsce zamieszkania zmarłego (jak to jest w postępowaniu sądowym).
Spadkobiercy nie muszą składać żadnych wniosków oraz pism procesowych.
Spadkobiercy muszą jednak spełnić następujące warunki:
– do kancelarii notarialnej przychodzą wszystkie osoby, które mogą być brane pod uwagę jako spadkobiercy ustawowi i testamentowi – tutaj jest o tyle prościej, że jeżeli jest Pan jedynym spadkobiercą ojca (czyli żona zmarłego nie żyje i nie ma Pan rodzeństwa) to wystarczy, że przyjdzie Pan samodzielnie, nie trzeba będzie nikogo innego z rodziny powiadamiać;
– nie może być żadnych sporów między nimi w kwestii podziału spadku – czyli tego, kto jest spadkobiercą (gdy spadkobiercy sprzeczają się w tej sprawie, to spór rozstrzyga się na drodze sądowej).
Wybór notariusza zapewnia sprawne, szybkie, łatwiejsze, a przede wszystkim mniej sformalizowane przeprowadzenie sprawy spadkowej.
Na początek należy umówić się na spotkanie z notariuszem. Można to zrobić osobiście lub telefonicznie. Notariusz informuje o tym, jakie dokumenty trzeba ze sobą zabrać, aby móc poświadczyć dziedziczenie (m.in. akt zgonu spadkodawcy, akty urodzenia i małżeństwa potencjalnych spadkobierców, testament, gdy dziedziczenie jest na podstawie testamentu).
Notariusz w obecności spadkobierców sporządza protokół dziedziczenia (będzie to akt notarialny).
W przypadku poświadczenia dziedziczenia, które następuje przed upływem sześciu miesięcy od daty śmierci spadkodawcy, spadkobiercy składają oświadczenia o przyjęciu lub odrzuceniu spadku.
Notariusz na podstawie protokołu dziedziczenia sporządzi akt poświadczenia dziedziczenia. Określi on krąg spadkobierców oraz ich udziały w dziedziczonym majątku. Nabierze jednak mocy prawnej dopiero, gdy zostanie zarejestrowany w elektronicznym rejestrze poświadczeń dziedziczenia.
Zobacz również: Co zrobić z rzeczami po zmarłej osobie?
Poświadczenie dziedziczenia u notariusza kosztuje 150 zł (100 zł za protokół dziedziczenia, 50 zł za sporządzenie aktu poświadczenia). Cena jest taka sama bez względu na liczbę osób, które biorą udział w tej czynności. Do tej sumy należy dodać jeszcze 23% podatku VAT.
Opłaty nie obejmują jednak kosztów, które są związane z wypisem aktów poświadczenia dziedziczenia. Każdy spadkobierca, którego dotyczy sprawa, może żądać wypisów aktu w dowolnej ilości. Taki wypis kosztuje 6 złotych netto od każdej strony dokumentu.
Jak zatem Pan widzi postępowanie przed notariuszem jest szybsze, ale droższe. Z kolei postępowanie przed sądem trwa dłużej, ale jest tańsze.
Po uzyskaniu postanowienia o stwierdzeniu nabycia spadku lub notarialnego aktu poświadczenia dziedziczenia będzie Pan mógł dokonać stosownych zmian w księdze wieczystej nieruchomości i wpisać się do niej jako właściciel.
Przypadek Anny, która dziedziczyła mieszkanie po samotnym ojcu: Po śmierci jej ojca, który był wdowcem, Anna jako jedyna spadkobierczyni stanęła przed koniecznością przepisania mieszkania na swoje nazwisko. Anna zdecydowała się na postępowanie notarialne, ponieważ brak było innych spadkobierców i konfliktów co do spadku. Proces był stosunkowo szybki i prosty – wystarczyło przedstawić notariuszowi akt zgonu ojca oraz jej dokument tożsamości. Po kilku tygodniach otrzymała akt poświadczenia dziedziczenia i mogła wpisać się do księgi wieczystej jako właścicielka mieszkania.
Historia Tomasza, którego rodzina miała konflikt co do spadku: Tomasz, po śmierci ojca, musiał stawić czoło rodzeństwu, z którym nie utrzymywał bliskich kontaktów. Istniały spory co do podziału majątku, w tym mieszkania. W tej sytuacji niezbędne okazało się postępowanie sądowe, aby ustalić prawnie spadkobierców i ich udziały w spadku. Proces trwał kilka miesięcy, wymagając od Tomasza i jego rodzeństwa składania różnych dokumentów i uczestnictwa w rozprawach sądowych.
Doświadczenie Katarzyny, która odziedziczyła mieszkanie wraz z siostrą: Po śmierci ojca, Katarzyna i jej siostra zostały współspadkobierczyniami mieszkania. Obie zgodnie zdecydowały się na współdziedziczenie i podział majątku poza sądem. Skorzystały z usług notariusza, który poświadczył ich dziedziczenie. Dzięki temu uniknęły długotrwałego i kosztownego procesu sądowego. Po zakończeniu procedury notarialnej, wspólnie zarejestrowały zmiany w księdze wieczystej, stając się formalnymi współwłaścicielkami mieszkania.
Podsumowując, proces przepisywania mieszkania własnościowego po śmierci ojca może przyjąć różne formy, w zależności od specyficznych okoliczności i relacji rodzinnych. Kluczowe jest zrozumienie różnic między postępowaniem sądowym a notarialnym oraz świadome podejmowanie decyzji, które najlepiej odpowiadają indywidualnej sytuacji spadkobiercy. Należy pamiętać o odpowiednim przygotowaniu dokumentów i być gotowym na ewentualne koszty związane z formalnościami prawnymi.
Potrzebujesz profesjonalnej pomocy prawnej w zakresie dziedziczenia? Skorzystaj z naszych usług porad prawnych online oraz pomocy w przygotowaniu wszelkich niezbędnych dokumentów i pism, aby uporać się z formalnościami spadkowymi szybko i bezproblemowo. Aby skorzystać z naszych usług, opisz swój problem w formularzu pod artykułem.
Nie znalazłeś odpowiedzi na swoje pytania? Opisz nam swoją sprawę wypełniając formularz poniżej ▼▼▼ Zadanie pytania do niczego nie zobowiązuje.
Zapytaj prawnika - porady prawne online
O autorze: Iryna Kowalczuk
Magister prawa, absolwentka Lwowskiego Państwowego Uniwersytetu Spraw Wewnętrznych Ukrainy, uzyskany tytuł: magister prawa ukraińskiego; ukończyła także Studium Podyplomowe prawa UE na Uniwersytecie Warszawskim. Doświadczenie nabyła w trakcie pracy w dwóch kancelariach adwokackich. Ze względu na biegłość w analizie różnorodnych zagadnień prawnych w serwisie ePorady24.pl pełniła funkcję administratora. Udzielała porad z zakresu prawa spadkowego i rodzinnego oraz w sprawach związanych z prawem ukraińskim. Biegle posługuje się zarówno językiem ukraińskim, rosyjskim, jak i polskim. Z serwisem spadek.info współpracowała od początku jego istnienia czyli od 2012 roku.
Zapytaj prawnika
