• Data: 2024-11-30 • Autor: Katarzyna Bereda
Sprawa dotyczy spadku po mamie. Wyrok prawomocny o nabycie po 1/2 z bratem zapadł w 2017 r. Mama zmarła w 2016. W 2021 r. zgłoszone to zostało do US, brat nie zapłacił podatku, gdyż dom po mamie jest jedynym jego domem. Ja mam dom w kredycie, więc US naliczył mi podatek, wyceniając nieruchomość na dzień przyjęcia spadku. Mama ostatnie 3 miesiące przebywała u mnie w domu, bo musiał się ktoś nią zająć, ja nie pracowałam, zajmowałam się mamą. Mój brat zajmuje dom po mamie. Od momentu śmierci nie dba o dom, przez 7 lat nic w tym domu nie zrobił, dach cieknie, pod dom podchodzi woda, rynny zapchane. Kilkakrotnie obiecał mi, że mnie spłaci, bo chce ten dom mieć na własność. W ubiegłym roku stwierdził, że dom ma bardzo małą wartość w obecnym stanie. Co ja w tej sytuacji mogę zrobić? Brak nakładów na budynek to jego wina, ja mam z tym spadkiem więcej problemów niż korzyści.
Jedyną możliwością w Pani sprawie – w przypadku oporu brata – jest dokonanie sądowego działu spadku. Zaznaczam bowiem, iż nawet jeżeli brat nie będzie zgadzał się na dział spadku i zniesienie współwłasności, sąd i tak dokona działu spadku. Zaznaczam bowiem, iż jeżeli brat zamieszkuje w nieruchomości, to sąd powinien przyznać nieruchomość na Pani rzecz z dokonaniem spłaty zgodnie z wysokością udziału.
Zgodnie bowiem z art. 211 Kodeksu cywilnego „każdy ze współwłaścicieli może żądać, ażeby zniesienie współwłasności nastąpiło przez podział rzeczy wspólnej, chyba że podział byłby sprzeczny z przepisami ustawy lub ze społeczno-gospodarczym przeznaczeniem rzeczy albo że pociągałby za sobą istotną zmianę rzeczy lub znaczne zmniejszenie jej wartości”.
Zgodnie natomiast z art. 212:
„§ 1. Jeżeli zniesienie współwłasności następuje na mocy orzeczenia sądu, wartość poszczególnych udziałów może być wyrównana przez dopłaty pieniężne. Przy podziale gruntu sąd może obciążyć poszczególne części potrzebnymi służebnościami gruntowymi.
§ 2. Rzecz, która nie daje się podzielić, może być przyznana stosownie do okoliczności jednemu ze współwłaścicieli z obowiązkiem spłaty pozostałych albo sprzedana stosownie do przepisów kodeksu postępowania cywilnego.
§ 3. Jeżeli ustalone zostały dopłaty lub spłaty, sąd oznaczy termin i sposób ich uiszczenia, wysokość i termin uiszczenia odsetek, a w razie potrzeby także sposób ich zabezpieczenia. W razie rozłożenia dopłat i spłat na raty terminy ich uiszczenia nie mogą łącznie przekraczać lat dziesięciu”.
W wypadkach zasługujących na szczególne uwzględnienie sąd na wniosek dłużnika może odroczyć termin zapłaty rat już wymagalnych.
Dział może nastąpić poprzez przyznanie jednemu spadkobiercy całości z obowiązkiem lub bez obowiązku spłaty pozostałych lub także sprzedaż nieruchomości w drodze licytacji – co jest ostatecznością – oczywiście jeżeli w skład spadku wchodzi nieruchomość.
Dlatego też, jeżeli chce Pani dokonać działu, to powinna Pani złożyć w sądzie rejonowym miejsca położenia nieruchomości (wydział cywilny) wniosek o dział spadku z propozycją podziału, a więc z uwagi na zamieszkiwanie tam brata – przyznanie mu nieruchomości z obowiązkiem spłaty. W przypadku oporu brata sąd i tak dokona podziału majątku. Ostatecznością jest bowiem sprzedaż nieruchomości i podział środków.
Artykuł omawia sytuację, w której współwłaściciel domu odziedziczonego w spadku zaniedbuje nieruchomość, co wpływa na jej wartość i relacje między spadkobiercami. Przedstawiono możliwe kroki prawne, takie jak sądowy dział spadku oraz przyznanie nieruchomości jednemu ze współwłaścicieli z obowiązkiem spłaty drugiego. Tekst wskazuje, że brak nakładów na utrzymanie budynku może być podstawą do roszczeń o rekompensatę z tytułu zmniejszonej wartości majątku.
Potrzebujesz pomocy prawnej w sprawach spadkowych lub podziale nieruchomości? Opisz swój problem w formularzu pod artykułem, a nasi specjaliści przygotują odpowiednie pismo lub udzielą porady online. Aby skorzystać z naszych usług, opisz swój problem w formularzu pod artykułem.
1. Ustawa z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny - Dz.U. 1964 nr 16 poz. 93
Nie znalazłeś odpowiedzi na swoje pytania? Opisz nam swoją sprawę wypełniając formularz poniżej ▼▼▼ Zadanie pytania do niczego nie zobowiązuje.
Zapytaj prawnika - porady prawne online
O autorze: Katarzyna Bereda
Adwokat, absolwentka Wydziału Prawa i Administracji Uniwersytetu Szczecińskiego – pracę magisterską napisała z prawa pracy. Podczas studiów odbyła liczne praktyki, zarówno w sądach, jak i w kancelariach adwokackich. Aplikację adwokacką rozpoczęła w 2015 roku. W marcu 2018 roku przystąpiła do egzaminu zawodowego, uzyskując jeden z najlepszych wyników w izbie zielonogórskiej i w konsekwencji kończąc aplikację adwokacką z wyróżnieniem. Specjalizuje się w prawie rodzinnym, cywilnym, zobowiązaniach, prawie spadkowym, prawie gospodarczym i spółkach prawa handlowego.
Zapytaj prawnika
