• Autor: Grzegorz Gęborek
Niedawno zmarł mój ojciec, który od wielu lat mieszkał w Austrii i miał obywatelstwo tego kraju. W skład spadku wchodzi mieszkanie (spadkobiercy chcą je sprzedać i podzielić pieniądze między siebie). Spadkobiercy to ja i moi dwaj przyrodni bracia (urodzeni i mieszkający w Austrii). Ja mieszkam w Polsce i nie znam języka niemieckiego. Jak wygląda postępowanie spadkowe w Austrii? Czy potrzebuję pełnomocnika?
Postępowanie spadkowe w Austrii (niem. Verlassenschaftsverfahren) jest tzw. postępowaniem niespornym. Zostało uregulowane w ustawie federalnej o sądowym postępowaniu w sprawach niespornych (Bundesgesetz über das gerichtliche Verfahren in Rechtsangelegenheiten außer Streitsachen – Außerstreitgesetz, w skrócie: AußStrG; dostęp na stronie http://www.ris.bka.gv.at/GeltendeFassung.wxe?Abfrage=Bundesnormen&Gesetzesnummer=20003047).
Co do zasady w postępowaniu spadkowym w Austrii, poza pewnymi wyjątkami, nie ma przymusu adwokackiego. Osoba zainteresowana może występować w postępowaniu w pierwszej i drugiej instancji sama (§ 4 ust. 1 AußStrG). Jeżeli uczestnik nie potrafi wypowiedzieć się w sposób zrozumiały ustnie lub na piśmie, sąd wyznacza termin do ustanowienia pełnomocnika. Jeżeli w wyznaczonym terminie uczestnik nie wyznaczy pełnomocnika, to odpowiedniego przedstawiciela wyznaczy sąd na koszt i ryzyko uczestnika (§ 4 ust. 2 AußStrG).
W postępowaniu spadkowym, jeżeli uczestnik nie występuje sam, może być reprezentowany przez adwokata. Natomiast jeżeli wartość aktywów spadku szacunkowo przekracza 5000 euro, uczestnicy muszą być reprezentowani przez adwokata, tj. obowiązuje przymus adwokacki. Jeżeli w toku postępowania okaże się, że aktywa przewyższają tę wartość, to sąd wyznaczy termin do ustanowienia pełnomocnika w osobie adwokata (§ 162 AußStrG).
Oprócz tego w postępowaniu spadkowym zastępstwo przed adwokata (Rechtsanwalt) bądź notariusza (Notar) jest wymagane w przypadku środka zaskarżenia od orzeczenia kończącego postępowanie w danej instancji, a gdy postępowanie zainicjowano złożeniem dwóch lub większej liczby przeciwstawnych wniosków, w postępowaniu odwoławczym obowiązuje wyłącznie zastępstwo adwokackie (§6 ust. 1 w zw. z ust. 2 AußStrG).
W postępowaniu spadkowym w Austrii w pierwszej instancji może być więc Pani reprezentowana przez adwokata, jeżeli wartość aktywów spadku nie przewyższa 5000 euro, albo musi być reprezentowana przez adwokata, jeżeli aktywa przewyższają 5000 euro.
W postępowaniu będzie Pani musiała złożyć oświadczenie, czy przyjmuje Pani spadek, czy go odrzuca. Do złożenia oświadczenia wyznacza się termin, który powinien wynieść nie mniej niż cztery tygodnie i nie powinien przekroczyć roku. Jeżeli będzie Pani występowała bez adwokata lub notariusza, to powinna Pani zostać pouczona o skutkach przyjęcia lub odrzucenia spadku.
Zgodnie z § 159 AußStrG oświadczenie powinno zawierać: imię, nazwisko, dzień urodzenia i adres spadkobiercy, tytuł powołania do spadku, wyraźnie oświadczenie, czy spadkobierca przyjmuje spadek oraz czy przyjmuje spadek wprost, czy z dobrodziejstwem inwentarza (tzw. przyjęcie warunkowe).
Jeżeli wszyscy spadkobiercy stawią się w sądzie, będą prawidłowo reprezentowani, jeżeli taki będzie wymóg, złożą wymagane oświadczenia oraz przyjmą spadek wprost bądź go odrzucą, to postępowanie powinno zakończyć się stosunkowo szybko, tzn. sąd wyda postanowienie o stwierdzeniu nabycia spadku (Einantwortung) i po uprawomocnieniu można spadek dzielić. Po uprawomocnieniu postanowienia spadkodawcy powinni też wpisać się do księgi wieczystej nieruchomości, jeżeli taka wchodzi w skład spadku.
Jeszcze przed stwierdzeniem nabycia spadku spadkobiercy mogą zawrzeć przez notariuszem, który występuje w postępowaniu spadkowym w roli tzw. komisarza sądowego, do protokołu porozumienie o podziale spadku lub sposobie używania przedmiotów spadku. Ma to skutek ugody sądowej (§ 181 ust. 1 AußStrG )
Natomiast jeżeli ktoś przyjmie spadek z dobrodziejstwem inwentarza, to sąd zarządzi sporządzenie spisu inwentarza, co przedłuży postępowanie (§ 165 ust. 1 AußStrG ).
Jeżeli mogłaby Pani występować sama, to konieczne byłoby wsparcie tłumacza (Dolmetscher). Postępowanie jest ustne; jeżeli sąd dojdzie do wniosku, że Pani sobie nie radzi językowo, to wyznaczy termin do stawienia się z pełnomocnikiem.
Nie znalazłeś odpowiedzi na swoje pytania? Opisz nam swoją sprawę wypełniając formularz poniżej ▼▼▼ Zadanie pytania do niczego nie zobowiązuje.
Zapytaj prawnika - porady prawne online
O autorze: Grzegorz Gęborek
Zapytaj prawnika