• Data: 2024-12-08 • Autor: Izabela Nowacka-Marzeion
Chcę przeprowadzić postępowanie spadkowe u notariusza, bo moi rodzice zmarli i w osobnych testamentach przekazali mi prawa do mieszkania. Oprócz tego została jeszcze działka. Ojciec miał córkę z pierwszego małżeństwa. Rozumiem, że przysługuje jej zachowek od mieszkania i ustawowa część działki? Czy postępowanie spadkowe trzeba przeprowadzić osobno? Czy siostra musi być obecna?
Zasadniczo w testamencie nie można przekazać określonego przedmiotu konkretnej osobie. W testamencie można powołać kogoś do spadku. Konkretny przedmiot można przekazać tylko w zapisie windykacyjnym.
Nie znam treści testamentów, ale jeśli z treści testamentu wynika, że rodzice po prostu zapisują Panu własność mieszkania, a pozostaje jeszcze spadek– to powołali Pana do spadku w określonym ułamku.
Zapis windykacyjny to rozporządzenie testamentowe, w którym wskazana jest osoba będąca spadkobiercą oraz przedmiot spadku. Aby zapis był ważny, musi być sporządzony w formie aktu notarialnego. Nie poświadczony notarialnie, ale musi mieć formę aktu notarialnego.
Zgodnie z treścią art. 959 Kodeksu cywilnego „spadkodawca może powołać do całości lub części spadku jedną lub kilka osób”.
Jak wskazał Sąd Najwyższy (postanowienie SN – Izba Cywilna z dnia 29.11.1977 r. w sprawie III CRN 291/77), dziedziczenie w oparciu o przepis art. 959 następuje wówczas, gdy spadkodawca powołał do całości lub do ułamkowej (procentowej) części spadku, jako ogółu praw i obowiązków spadkodawcy, jedną lub kilka osób. Natomiast w wypadku, gdy spadkodawca przeznaczył oznaczonej osobie w testamencie jedynie poszczególne przedmioty majątkowe wchodzące w skład spadku, to:
Pana siostra przyrodnia musi być uczestnikiem postępowania spadkowego. Postępowanie spadkowe można przeprowadzić łącznie po obojgu rodzicach.
Brak zgody przyrodniego rodzeństwa
Jan i jego brat przyrodni, Piotr, zostali powołani do spadku po zmarłym ojcu, który w testamencie zapisał Janowi mieszkanie, a Piotrowi działkę. Podczas spotkania u notariusza Piotr nie zgodził się na przyjęcie zapisanej mu działki, domagając się części mieszkania. Notariusz poinformował, że w takiej sytuacji konieczne będzie skierowanie sprawy do sądu, ponieważ notarialne postępowanie wymaga zgodnej woli wszystkich spadkobierców. Jan i Piotr ostatecznie podpisali umowę działu spadku przed sądem.
Testament z zapisem windykacyjnym
Maria i Anna są córkami zmarłej matki, która pozostawiła testament z zapisem windykacyjnym, wskazując Marię jako właścicielkę mieszkania. Anna miała odziedziczyć pozostały majątek na zasadach ustawowych. Podczas wizyty u notariusza okazało się, że zapis windykacyjny jest skuteczny, ponieważ testament sporządzono w formie aktu notarialnego. Postępowanie spadkowe przebiegło sprawnie, a Maria zapłaciła Annie zachowek od wartości mieszkania.
Jeden testament, dwóch spadkobierców
Krzysztof i jego przyrodnia siostra Elżbieta odziedziczyli majątek po ojcu, który w testamencie zapisał im spadek po połowie. Podczas rozmowy u notariusza Krzysztof wyraził chęć przejęcia mieszkania, a Elżbieta – działki. Notariusz zaproponował, by strony podpisały umowę działu spadku, ustalając wzajemne rozliczenia. Elżbieta zgodziła się na takie rozwiązanie, ale pod warunkiem, że otrzyma dodatkową dopłatę od Krzysztofa, co zakończyło spór i pozwoliło uniknąć postępowania sądowego.
Postępowanie spadkowe u notariusza może być szybkim i wygodnym rozwiązaniem, pod warunkiem zgodnej woli wszystkich spadkobierców. Testamenty, szczególnie z zapisami windykacyjnymi, mogą znacząco uprościć podział majątku, ale warto pamiętać o prawach do zachowku dla osób pominiętych w testamencie. W przypadku sporów między spadkobiercami, konieczne może być skierowanie sprawy do sądu.
Jeśli potrzebujesz pomocy w sprawie spadkowej lub sporządzenia odpowiednich dokumentów, nasi prawnicy są do Twojej dyspozycji. Aby skorzystać z naszych usług, opisz swój problem w formularzu pod artykułem.
1. Ustawa z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny - Dz.U. 1964 nr 16 poz. 93
Nie znalazłeś odpowiedzi na swoje pytania? Opisz nam swoją sprawę wypełniając formularz poniżej ▼▼▼ Zadanie pytania do niczego nie zobowiązuje.
Zapytaj prawnika - porady prawne online
O autorze: Izabela Nowacka-Marzeion
Radca prawny od 2005 roku, absolwentka prawa na Wydziale Prawa i Administracji Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach. Udziela porad z prawa cywilnego, pracy oraz rodzinnego, a także z zakresu procedury cywilnej i administracyjnej. Ma wieloletnie doświadczenie w stosowaniu prawa administracyjnego i samorządowego. Ukończyła również aplikację sądową. Obecnie prowadzi własną kancelarię prawną.
Zapytaj prawnika
