• Autor: Iryna Kowalczuk
Czy ja, mąż i moje dzieci musimy coś z wyprzedzeniem zrobić, aby odrzucić spadek, o którym wiemy tylko tyle, że to same długi? Chodzi o spadek po kuzynce mojej mamy, czyli po mojej ciotce. Jej bezpośrednia spadkobierczyni zrzekła się spadku i rodzina dziedzicząca przede mną również. Nie mam jednak żadnego dokumentu świadczącego o moim dziedziczeniu. O śmierci ciotki dowiedziałam się w związku z tym zadłużonym spadkiem, nie utrzymywaliśmy kontaktów. Czy jako dalsza spadkobierczyni mogę odrzucić spadek, nie mając żadnych dokumentów potwierdzających, że dziedziczę ja i moja rodzina?
Zobacz również: Termin na odrzucenie spadku przez dalszych spadkobierców
W takiej samej kolejności jak dziedziczenie odbywa się również odrzucanie spadku.
Zgodnie z art. 1015 § 1 Kodeksu cywilnego (K.c.), oświadczenie o przyjęciu lub o odrzuceniu spadku może być złożone w ciągu sześciu miesięcy od dnia, w którym spadkobierca dowiedział się o tytule swego powołania.
Przewidziany w art. 1015 § 1 sześciomiesięczny termin do złożenia oświadczenia o przyjęciu lub odrzuceniu spadku z ustawy rozpoczyna się, zarówno dla spadkobiercy ustawowego powołanego w testamencie do spadku, jak i dla pozostałych spadkobierców ustawowych, z dniem, w którym dowiedzieli się oni z właściwego źródła o tym, że testament ze względu na niezachowanie prawem przepisanej formy jest nieważny (tak uchwała SN z 15 stycznia 1991 r., III CZP 75/90, LexPolonica nr 302249, OSNCP 1991, nr 5-6, poz. 68).
Dla spadkobiercy ustawowego będzie to z reguły dzień dowiedzenia się o śmierci spadkodawcy. Ponadto może to być np. dzień, w którym spadkobierca powołany w dalszej kolejności dowiedział się o odrzuceniu spadku przez osoby wyprzedzające go przy dziedziczeniu ustawowym, a także dzień, w którym dowiedział się o prawomocnym orzeczeniu o niegodności dziedziczenia takich osób.
Dla spadkobiercy testamentowego będzie to dzień, w którym dowiedział się o istnieniu i treści testamentu, po uprzedniej informacji o śmierci spadkodawcy.
Termin 6-miesięczny jest zachowany, gdy przed jego upływem zostanie złożone oświadczenie w sądzie lub przed notariuszem.
Zatem ma Pani 6 miesięcy na odrzucenie spadku od dnia, w którym dowiedziała się Pani o powołaniu do spadku, pod warunkiem że nie była Pani w pierwszej kolejności osobą powołaną do spadku. Tak jak napisałam, termin ten wynosi 6 miesięcy od chwili dowiedzenia się o tytule swego powołania do spadku. Jeżeli zatem nie minęło jeszcze 6 miesięcy od chwili, w której osoba dziedzicząca spadek przed Panią go odrzuciła, to ma Pani możliwość odrzucenia spadku i powinna to Pani zrobić przed sądem lub przed notariuszem. U notariusza lub w sądzie (ale u notariusza procedura jest znacznie szybsza) powinna Pani pojawić się z aktem zgonu osoby zmarłej i najlepiej gdyby miała Pani kopię oświadczeń o odrzuceniu spadku od innych spadkobierców, którzy byli powołani do spadku przed Panią. Wówczas nie powinno być problemów z odrzuceniem spadku.
Jeśli odrzuci Pani spadek, a ma Pani dzieci, to również w imieniu dzieci powinna Pani odrzucić spadek. Dorosłe dzieci odrzucają spadek tak samo jak Pani.
Zobacz również: Czy dziedziczy się długi po ciotce?
Co się zaś tyczy odrzucenia spadku przez nieletnie dzieci, to wskazać należy, że odrzucenie spadku przez osobę niepełnoletnią jest czynnością przekraczającą zwykły zarząd, w konsekwencji rodzice nie mogą bez zgody sądu opiekuńczego dokonać takiej czynności ani wyrażać zgody na jej wykonanie (art. 101 § 3 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego).
Tym samym rodzice muszą wystąpić do sądu opiekuńczego (którym jest sąd rejonowy, wydział rodzinny i nieletnich, w którego okręgu mieszka dziecko) z wnioskiem o zezwolenie na dokonanie czynności przekraczającej zakres zwykłego zarządu majątkiem dziecka. Z wnioskiem może wystąpić jedno z rodziców.
Sąd, rozpatrując sprawę, ocenia między innymi legalność czynności (odrzucenie spadku zwykle jest zgodne z obowiązującym prawem) i jej celowość, to znaczy, czy na odrzuceniu spadku nie ucierpi majątek dziecka. Ważne jest zatem dostarczenie dowodów, że spadek jest bardzo zadłużony i dla dzieci nie będzie korzystne jego przyjęcie.
Tak więc we wniosku należy uprawdopodobnić, że przyjęcie spadku pozostaje w sprzeczności z dobrem i interesem dziecka. Wniosek musi być opłacony – opłatą stałą w wysokości 40 zł. Potwierdzenie uiszczenia opłaty należy załączyć do wniosku.
Nie znalazłeś odpowiedzi na swoje pytania? Opisz nam swoją sprawę wypełniając formularz poniżej ▼▼▼ Zadanie pytania do niczego nie zobowiązuje.
Zapytaj prawnika - porady prawne online
O autorze: Iryna Kowalczuk
Magister prawa, absolwentka Lwowskiego Państwowego Uniwersytetu Spraw Wewnętrznych Ukrainy, uzyskany tytuł: magister prawa ukraińskiego; ukończyła także Studium Podyplomowe prawa UE na Uniwersytecie Warszawskim. Doświadczenie nabyła w trakcie pracy w dwóch kancelariach adwokackich. Ze względu na biegłość w analizie różnorodnych zagadnień prawnych w serwisie ePorady24.pl pełniła funkcję administratora. Udzielała porad z zakresu prawa spadkowego i rodzinnego oraz w sprawach związanych z prawem ukraińskim. Biegle posługuje się zarówno językiem ukraińskim, rosyjskim, jak i polskim. Z serwisem spadek.info współpracowała od początku jego istnienia czyli od 2012 roku.
Zapytaj prawnika
