• Data: 2024-12-21 • Autor: Katarzyna Bereda
W listopadzie zmarł mój ojciec w Niemczech. Nie utrzymywałam z nim kontaktu od 17 lat, ale podejrzewam, że miał długi. Dokonałam odrzucenia spadku po ojcu w konsulacie niemieckim. Uzyskałam stosowane zaświadczenia i pismo zostało wysłane listem poleconym do właściwego do miejsca zamieszkania zmarłego sądu. Odrzucenia dokonałam razem z mężem oraz w imieniu naszych dzieci. Czy muszę w związku z tym wypełniać wniosek o zezwolenie na dokonanie czynności przekraczającej zakres zwykłego zarządu majątkiem małoletniego dziecka i skradać go do sądu zgodnego z naszym miejscem zamieszkania? Czy jest to konieczne?
Wszystko zależy od tego, jaka była dokładna data śmierci taty. Jeżeli bowiem tata zmarł po 15 listopada 2023 r., to w przypadku zgodnego odrzucenia spadku w imieniu dziecka – nie muszą Państwo kierować już sprawy do sądu. Wystarczające jest bowiem odrzucenie spadku przed notariuszem, konsulem.
Zgodnie bowiem z art. 101 § 4 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego „jeżeli dziecko jest powołane do dziedziczenia wskutek uprzedniego odrzucenia spadku przez rodzica, to czynność polegająca na odrzuceniu spadku w imieniu dziecka przez rodzica, któremu w tym zakresie przysługuje władza rodzicielska, gdy jest dokonywana za zgodą drugiego z rodziców, któremu również w tym zakresie przysługuje władza rodzicielska, albo gdy jest dokonywana wspólnie, nie wymaga zezwolenia sądu opiekuńczego albo, w przypadkach wskazanych w art. 6401 ustawy z dnia 17 listopada 1964 r. – Kodeks postępowania cywilnego, sądu spadku – jeżeli spadek odrzucają inni zstępni rodziców tego dziecka. W braku porozumienia rodziców stosuje się przepis § 3”.
Wobec tego, jak Pani widzi, nowelizacja nie wymaga obecnie wyrażenia przez sąd rodzinny zgody na odrzucenie spadku w imieniu dziecka, jeżeli rodzice wyrażają oboje zgodę na odrzucenie spadku w imieniu dziecka lub dokonają takiej czynności razem. Niniejsze występuje jednak w sytuacji, gdy spadkodawca zmarł po dniu wprowadzenia nowelizacji przepisów, a więc po 15 listopada 2023 r. Jeżeli więc tata zmarł po 15 listopada 2023 r., to wystarczające jest stawienie się z ojcem dziecka u notariusza lub konsula i wspólne odrzucenie spadku.
Jeżeli natomiast śmierć nastąpiła przed tym terminem, wymagane jest uzyskanie zgody sądu na odrzucenie spadku w imieniu małoletniego dziecka. Wniosek nie jest składany na formularzu – jest to pismo procesowe i kieruje się go do sądu rejonowego wydział rodzinny miejsca zamieszkania dziecka. Opłata od wniosku to 100 zł. Wniosek musi zawierać roszczenie o odrzucenie spadku w imieniu dziecka i uzasadnienie, dlaczego odrzucenie jest zgodne z dobrem dziecka. Jeżeli jest Pani zainteresowana, mogę sporządzić dla Pani taki wniosek, bowiem nie dysponujemy gotowymi wzorami.
Przykład 1
Kasia i Tomek, po śmierci ojca Kasi, dowiedzieli się, że jego majątek obejmuje również długi. Ponieważ ich córka Zuzia została powołana do dziedziczenia po ojcu Kasi, oboje rodzice postanowili wspólnie odrzucić spadek w jej imieniu. Jako że ojciec Kasi zmarł w grudniu 2023 roku, Kasia i Tomek udali się do notariusza i załatwili formalności bez konieczności uzyskiwania zgody sądu.
Przykład 2
Anna i Marcin stracili ojca Marcina w październiku 2023 roku. Ponieważ majątek zmarłego składał się głównie z długów, chcieli odrzucić spadek w imieniu swojego syna Kuby. Niestety, ponieważ śmierć ojca nastąpiła przed 15 listopada 2023 roku, musieli złożyć wniosek do sądu opiekuńczego, by uzyskać zgodę na odrzucenie spadku.
Przykład 3
Monika i Adam mieli różne zdania na temat odrzucenia spadku po dziadku. Monika chciała odrzucić spadek w imieniu córki, bo wiedziała o długach, ale Adam był przekonany, że mogą w ten sposób stracić majątek. Ponieważ rodzice nie byli zgodni, musieli złożyć wniosek do sądu opiekuńczego, który ostatecznie zdecydował, co jest w najlepszym interesie dziecka.
W przypadku odrzucenia spadku w imieniu dziecka, kluczową rolę odgrywa data śmierci spadkodawcy. Jeśli zmarł po 15 listopada 2023 r., rodzice mogą odrzucić spadek u notariusza bez zgody sądu opiekuńczego, o ile oboje są zgodni. W przeciwnym wypadku, czyli przy wcześniejszej dacie śmierci, konieczne jest złożenie wniosku do sądu opiekuńczego. Zgoda sądu jest wymagana, by chronić interesy małoletnich w sytuacji dziedziczenia długów.
Jeśli potrzebują Państwo wsparcia w odrzuceniu spadku w imieniu dziecka, oferujemy kompleksową pomoc prawną. Doradzimy, czy w Waszym przypadku możliwe jest załatwienie sprawy u notariusza bez konieczności uzyskiwania zgody sądu. W razie potrzeby sporządzimy wniosek do sądu opiekuńczego oraz zapewnimy pełne wsparcie na każdym etapie postępowania. Skontaktujcie się z nami, by zabezpieczyć interesy dziecka i uniknąć dziedziczenia długów.
Nie znalazłeś odpowiedzi na swoje pytania? Opisz nam swoją sprawę wypełniając formularz poniżej ▼▼▼ Zadanie pytania do niczego nie zobowiązuje.
Zapytaj prawnika - porady prawne online
O autorze: Katarzyna Bereda
Adwokat, absolwentka Wydziału Prawa i Administracji Uniwersytetu Szczecińskiego – pracę magisterską napisała z prawa pracy. Podczas studiów odbyła liczne praktyki, zarówno w sądach, jak i w kancelariach adwokackich. Aplikację adwokacką rozpoczęła w 2015 roku. W marcu 2018 roku przystąpiła do egzaminu zawodowego, uzyskując jeden z najlepszych wyników w izbie zielonogórskiej i w konsekwencji kończąc aplikację adwokacką z wyróżnieniem. Specjalizuje się w prawie rodzinnym, cywilnym, zobowiązaniach, prawie spadkowym, prawie gospodarczym i spółkach prawa handlowego.
Zapytaj prawnika
