• Data: 2023-11-18 • Autor: Bogusław Nowakowski
Artykuł porusza kluczowe kwestie związane z dziedziczeniem po dalszych krewnych, którzy nie pozostawili bezpośrednich spadkobierców. W kontekście śmierci wujka, który zmarł bezpotomnie, a także jego żony oraz innych członków rodziny, artykuł prezentuje zasady ustalania kolejności dziedziczenia oraz niezbędne kroki prawne prowadzące do formalnego przejęcia spadku. Znajomość tych procedur wiele ułatwi osobom, które znajdują się w podobnej sytuacji spadkowej, szczególnie gdy zależy im na odziedziczeniu nieruchomości lub jej części. Jako przykład dla wyjaśnienia tych kwestii posłuży nam sprawa pani Aldony.
Pytanie, z jakim zwróciła się do nas pani Aldona, dotyczyło kolejności dziedziczenia po wujku oraz wskazówek, jak uporządkować sprawy spadkowe, aby formalnie odziedziczyć mieszkanie lub jego część. Pani Aldona przedstawiła nam fakty: wujek (brat jej mamy) zmarł przed miesiącem, rok wcześniej zmarła jego żona. Mama pani Aldony też już od roku nie żyła. Wujostwo pozostawili mieszkanie, którego byli współwłaścicielami. Wujek nie zdążył przeprowadzić sprawy spadkowej po żonie. Pani Aldona domyślała się, że jako siostrzenica jest w kręgu spadkobierców wujka, ale nie wiedziała, czy dojdzie do podziału spadku. Ponadto pytała, od czego sprawę spadkową zacząć i jakie dokumenty będą jej potrzebne. Przedstawiła nam koligacje rodzinne, na ile były jej znane: ciocia miała brata, z którym nie utrzymywała kontaktu, ale pani Aldona wiedziała, że od kilku lat nie żyje. On prawdopodobnie miał córkę, która wyjechała do USA. Wujek pani Aldony miał córkę, która zmarła 11 lat temu, z ciocią nie mieli wspólnych dzieci, rodzice obojga nie żyli. Wujek miał jedną siostrę, która miała 3 dzieci: panię Aldonę i dwóch synów.
Podział spadku następuje dopiero wtedy, gdy nastąpi ustalenie praw do spadku. W podziale spadku biorą bowiem udział spadkobiercy, a nie dowolne osoby. Zatem konieczne jest ustalenie kręgu spadkobierców.
Prawa spadkowe ustala się w drodze sądowego stwierdzenia nabycia spadku lub notarialnego poświadczenia dziedziczenia. Biorąc pod uwagę stan faktyczny sprawy pani Aldony, najrozsądniejsze jest zwrócenie się z odpowiednim wnioskiem do sądu. Ciocia i wujek jako małżeństwo nie mieli dzieci.
Teoretycznie pani Aldona jest spadkobierczynią po swojej mamie oraz po wujku (bracie mamy). Chcąc doprowadzić do ustalenia kręgu spadkobierców mających prawo do mieszkania, powinna uczynić to w stosunku do swojej mamy, cioci oraz wujka.
Zobacz również: Mieszkanie po bezdzietnej ciotce
Ustalenie, że pani Aldona dziedziczy po swojej mamie, pozwala na uzyskanie praw do jej majątku spadkowego bez względu na inne okoliczności. Mama zmarła przed swoim bratem. Zatem ona sama (przy braku dzieci, rodziców brata) nie dziedziczy po nim. Dziedziczą jej dzieci, czyli, jak mniemam, pani Aldona ze swoim rodzeństwem.
Pani Aldona może zatem złożyć wniosek o stwierdzenie nabycia spadku po cioci i wujku, ale należy rozpocząć od zgromadzenia dokumentów stanu cywilnego, czyli:
Pani Aldona nie podała informacji o swoim ojcu – jeżeli żyje, należy wziąć pod uwagę, że jest prawdopodobnie spadkobiercą po mamie (czyli po swojej żonie). Do tego pani Aldona powinna ustalić adresy żyjących spadkobierców celem podania ich do sądu, aby mogli być zawiadomieni o sprawie.
W przypadku rodziny w USA pani Aldona może wskazać we wniosku, że ma wiedzę o tym, iż najprawdopodobniej ci krewni tam mieszkają, ale nie zna ich adresów ani nie dotarła do ich aktów stanu cywilnego. Z tego powodu pani Aldona powinna wnieść o poszukiwanie spadkobierców w drodze ogłoszenia w prasie.
Zobacz również: Zachowek po wujku
W praktyce zagadnienia związane z dziedziczeniem często wywołują wiele pytań i wątpliwości. Przedstawiamy trzy autentyczne przypadki z życia, które ilustrują typowe scenariusze dotyczące dziedziczenia po bliskich. Każdy z nich rzuca światło na różne aspekty spraw spadkowych i wskazuje na możliwe rozwiązania oraz wyzwania.
Przykład 1
Jan Kowalski zmarł, pozostawiając dom i oszczędności. Jego jedynym bliskim krewnym była siostra, z którą jednak nie utrzymywał kontaktu przez wiele lat. Siostra Jana, będąc jedynym znanym spadkobiercą, musiała podjąć formalne kroki, aby uzyskać prawo do spadku, w tym skompletować dokumenty i złożyć wniosek o stwierdzenie nabycia spadku do sądu.
Przykład 2
Małżeństwo Nowaków, nie posiadając dzieci, zadecydowało o sporządzeniu testamentu, w którym cały ich majątek przekazali wybranym organizacjom charytatywnym. Po ich śmierci, wykonawcy testamentu mieli za zadanie upewnić się, że wola zmarłych zostanie spełniona, co wymagało szczegółowej weryfikacji dokumentacji i koordynacji z beneficjentami.
Przykład 3
Aleksandra, będąca jedyną córką swoich zmarłych rodziców, automatycznie stała się główną spadkobierczynią. Jednakże, nie była świadoma swoich praw i obowiązków związanych ze spadkiem, co skomplikowało proces. Ostatecznie, z pomocą prawnika, udało jej się ustalić swój status spadkobierczyni i przejąć zarządzanie majątkiem rodziców.
Przedstawione przypadki pokazują, że każda sytuacja spadkowa wymaga indywidualnego podejścia. Niezależnie od tego, czy jest to dziedziczenie z mocy ustawy, czy z testamentu, kluczowe jest zrozumienie praw i obowiązków wynikających z przepisów spadkowych.
Zaprezentowany artykuł dostarcza istotnych informacji i praktycznych wskazówek dotyczących dziedziczenia po dalszych krewnych, którzy nie pozostawili bezpośrednich spadkobierców. Uświadamia nam, jak ważna jest znajomość przepisów i procedur sądowych oraz wagę dokumentów, takich jak akty stanu cywilnego.
Czy potrzebujesz pomocy w przeprowadzeniu spraw spadkowych? Jeśli masz z tym problem, skorzystaj z naszych usług porad prawnych online oraz profesjonalnego przygotowania dokumentów i pism, aby mieć pewność, że Twój problem związany z dziedziczeniem zostanie efektywnie rozwiązany. Skontaktuj się z nami poprzez formularz umieszczony pod tekstem.
1. Ustawa z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny - Dz.U. 1964 nr 16 poz. 93
Nie znalazłeś odpowiedzi na swoje pytania? Opisz nam swoją sprawę wypełniając formularz poniżej ▼▼▼ Zadanie pytania do niczego nie zobowiązuje.
Zapytaj prawnika - porady prawne online
O autorze: Bogusław Nowakowski
Radca prawny od 2005 roku, absolwentka prawa na Wydziale Prawa i Administracji Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach. Udziela porad z prawa cywilnego, pracy oraz rodzinnego, a także z zakresu procedury cywilnej i administracyjnej. Ma wieloletnie doświadczenie w stosowaniu prawa administracyjnego i samorządowego. Ukończyła również aplikację sądową. Obecnie prowadzi własną kancelarię prawną.
Zapytaj prawnika
