• Data: 2024-08-19 • Autor: Aleksander Słysz
Mieszkam w Polsce, siostra ojca od 30 lat mieszka za granicą, w Szwecji. Sporządziła testament i mam zapisane 25% jej majątku, który składa się z mieszkania. Po jej śmierci mieszkanie zostanie sprzedane. Jakie czekają mnie opłaty w Polsce? Rodzina namawia mnie, bym prosiła o zmianę testamentu, żeby wszystko otrzymała siostrzenica, która potem się ze mną rozliczy. Podobno to pomoże uniknąć mi dużego podatku. Czy tak jest w rzeczywistości?
Czy otrzyma Pani spadek bezpośrednio po ciotce, czy też od siostrzenicy, problem podatkowy jest w Polsce taki sam (w zależności, kogo
nazywa Pani siostrzenicą, ewentualnie stawka podatku może być w Polsce inna). Jak wygląda sprawa opodatkowania w Szwecji – nie wyjaśnię, bowiem nie udzielamy wyjaśnień w sprawie szwedzkiego prawa wewnętrznego.
Przechodząc jednak do konkretów, umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania nie obejmują podatku od spadków i darowizn. Nie inaczej jest w przypadku konwencji między Rządem Rzeczypospolitej Polskiej a Rządem Królestwa Szwecji w sprawie unikania podwójnego opodatkowania i zapobiegania uchylaniu się od opodatkowania w zakresie podatków od dochodu, podpisana w Sztokholmie dnia 19 listopada 2004 r., która również podatku spadkowego nie dotyczy. W Polsce opodatkowaniu podlega zarówno m.in. nabycie w drodze dziedziczenia, jak i darowizny. Nabycie własności rzeczy znajdujących się za granicą lub praw majątkowych wykonywanych za granicą podlega podatkowi, jeżeli w chwili otwarcia spadku lub zawarcia umowy darowizny nabywca był obywatelem polskim lub miał miejsce stałego pobytu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej (art. 2 ustawy z dnia 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn – zasada domicylu). Zatem czy po ciotce, czy od siostrzenicy – i tak powstanie zobowiązanie podatkowe. Niektórzy wskazują, iż na postawie zapisów m.in. traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej i orzecznictwa TSUE do podwójnego opodatkowania nie powinno dochodzić w sprawach spadkowych, uważam jednak, że teza taka nie jest słuszna, nie tylko ze względu na brak dostatecznie wyraźnego zakazu, ale i konstrukcję podstawy opodatkowania, zatem tezy takiej postawić nie można. Tym samym kraje miejsca zamieszkania spadkobiercy i spadkodawcy mogą pobrać podatki; zgodzę się jednak, że nie powinny stosować odmiennych zasad wyceny czy poboru podatku względem obywateli innych Państw UE.
Zobacz również: Darowizna dla siostrzenicy a podatek
W przypadku nabycia od rodzeństwa rodziców mamy do czynienia z nabyciem z tzw. II grupy pokrewieństwa, więc w Polsce podatek wyniesie (zakładając nadwyżkę podstawy opodatkowania ponad kwotę wolną w II grupie, tj. 7276 zł) 7%, 9% lub 12% w zależności od wartości. Przy nadwyżce podstawy opodatkowania ponad kwotę wolną od podatku ponad 20 556 zł zapłaci Pani 1644 zł 50 gr i 12% od nadwyżki ponad 20 556 zł. Trzeba jednak pamiętać, że ewentualny podatek zapłacony od nabycia w drodze dziedziczenia w Szwecji jest ciężarem spadku i pomniejszy podstawę opodatkowania. Będzie Pani obowiązana złożyć zeznanie SD-3 w terminie miesiąca terminie miesiąca od dnia powstania obowiązku podatkowego, a ten powstaje przy nabyciu w drodze dziedziczenia – z chwilą przyjęcia spadku i ewentualnie odnawia, gdy nabycie niezgłoszone do opodatkowania stwierdzono następnie pismem z chwilą sporządzenia pisma, a jeżeli pismem takim jest orzeczenie sądu, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą uprawomocnienia się orzeczenia.
Podobnie byłoby w przypadku darowizny od siostrzenicy (jeśli jest ona zstępną Pani rodzeństwa), jeśli siostrzenica nazywa Pani córkę cioci, to nie należy ona do II tylko do II grupy i darowizna od niej otrzymana podlegać będzie opodatkowaniu według wyższych stawek, tj. 12%, 16% i 20%.
Zobacz również: Podatek od spadku mieszkania po cioci
Niezależnie od tego, czy spadek zostanie otrzymany bezpośrednio po ciotce z zagranicy, czy też przekazany za pośrednictwem siostrzenicy, w Polsce nadal obowiązuje podatek od spadków. Próby zmiany testamentu w celu uniknięcia opodatkowania mogą okazać się nieskuteczne, a w niektórych przypadkach mogą nawet zwiększyć koszty podatkowe. Ważne jest, aby dokładnie przeanalizować sytuację prawną przed podjęciem decyzji.
Skorzystaj z naszych usług porad prawnych online i pomocy w sporządzaniu pism – szybko, wygodnie i profesjonalnie rozwiążemy Twoje problemy prawne, bez wychodzenia z domu. Aby skorzystać z naszych usług, opisz swój problem w formularzu pod artykułem.
1. Ustawa z dnia 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn - Dz.U. 1983 nr 45 poz. 207
Nie znalazłeś odpowiedzi na swoje pytania? Opisz nam swoją sprawę wypełniając formularz poniżej ▼▼▼ Zadanie pytania do niczego nie zobowiązuje.
Zapytaj prawnika - porady prawne online
O autorze: Aleksander Słysz
Absolwent prawa na Wydziale Prawa i Administracji Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach. Specjalizuje się w prawie zamówień publicznych oraz obsłudze prawnej firm. Zajmuje się również sporządzaniem projektów umów, uchwał, regulaminów, polityk oraz innych aktów. Jednocześnie, posiada także szerokie zainteresowania w innych dziedzinach prawa, pozwalające na udzielanie porad w zróżnicowanych stanach faktycznych i prawnych.
Zapytaj prawnika
