• Data: 2024-12-21 • Autor: Aleksandra Pofit
Mój brat zmarł w listopadzie ubiegłego roku, był współwłaścicielem mieszkania w Toruniu. Wyjechał z Torunia do Piły, tam się ożenił i tam zmarł. Żona mojego brata jeszcze nie podjęła decyzji, czy przyjmie spadek, czy nie, a obecnie nawet nie jest w stanie przyjechać do Torunia (ma pod opieką swoją schorowaną matkę). Czy sprawę spadkową dotyczącą mieszkania w Toruniu mogę załatwić u notariusza w Pile? Jakie dokumenty muszę przygotować? Czy notariusz z Piły może zlecić wpis do księgi wieczystej w Toruniu?
Sprawa spadkowa nie dotyczy jedynie mieszkania Pani zmarłego brata, ale obejmie cały majątek, jaki pozostawił. Spadek to cały majątek, który jest przedmiotem dziedziczenia po zmarłej osobie. Sprawa może być przeprowadzona albo w sądzie w Pile, albo u dowolnego notariusza na terenie całej Polski, pod warunkiem że stawią się u niego jednocześnie wszyscy spadkobiercy.
Notariusz dokładnie poinformuje o koniecznych dokumentach, a będą to przede wszystkim akt zgonu, akt małżeństwa, akty urodzenia spadkobierców, ewentualnie testament, jeśli takowy został sporządzony. Notariusz nie może wnioskować o odpowiedni wpis do księgi wieczystej, jeśli został sporządzony akt poświadczenia dziedziczenia. Dlatego spadkobierca sam musi złożyć wniosek o dokonanie aktualnego wpisu dotyczącego własności.
Zgodnie z art. 925 Kodeksu cywilnego (w skrócie K.c.) spadkobierca nabywa spadek z chwilą otwarcia spadku, w związku z czym postanowienie sądu, jak i również akt poświadczenia dziedziczenia mają charakter deklaratywny – tj. stwierdzają stan istniejący już od chwili otwarcia spadku. Stwierdzenie praw do spadku następuje – zarówno przed sądem, jak i u notariusza – zawsze na wniosek osoby uprawnionej.
Wniosek o stwierdzenie nabycia spadku składa się do sądu właściwego ze względu na ostatnie miejsce zamieszkania spadkodawcy, a jeżeli miejsca zamieszkania w Polsce nie da się ustalić, do sądu miejsca, w którym znajduje się majątek spadkowy lub jego część (sąd spadku). W braku powyższych podstaw wniosek składa się do Sądu Rejonowego dla m. st. Warszawy – art. 628 Kodeksu postępowania cywilnego (w skrócie K.p.c.).
Akt poświadczenia dziedziczenia jest dokumentem sporządzonym przez notariusza. Wskazuje się w nim spadkobierców danego spadkodawcy oraz informuje o przysługujących im udziałach w spadku wraz ze wskazaniem osób, na których rzecz zmarła osoba uczyniła zapisy windykacyjne.
Swoim zakresem akt ten obejmuje jednakowo dziedziczenie na podstawie ustawy oraz testamentu, lecz nie może on zostać użyty, jeżeli sporządzono testament szczególny, na przykład w formie ustnej w obecności minimum trzech osób w obawie przed rychłą śmiercią. Odnosi się jedynie do testamentu pisemnego sporządzonego w formie aktu notarialnego lub przed właściwym organem państwowym. Procedura sporządzenia aktu poświadczenia dziedziczenia polega na spisaniu protokołu dziedziczenia. Należy tego dokonać w obecności osób zainteresowanych, czyli osób, które wchodzą w krąg spadkobierców ustawowych lub testamentowych.
Przykład z Gdańska i Gdyni
Pan Tomasz zmarł, pozostawiając mieszkanie w Gdyni, w którym mieszkał razem z żoną, a wcześniej był zameldowany w Gdańsku. Rodzina początkowo planowała przeprowadzić sprawę spadkową w Gdańsku, gdzie mieszkały dzieci Pana Tomasza, jednak jego żona, która była główną spadkobierczynią, z powodu trudności z poruszaniem się, nie mogła uczestniczyć w postępowaniu sądowym w Gdańsku. Sprawę spadkową przeprowadzono więc u notariusza w Gdyni, gdzie wszyscy spadkobiercy mogli się jednorazowo stawić, dzięki czemu uniknięto problemów związanych z podróżami.
Przykład z Krakowa i Wrocławia
Pani Anna mieszkała i zmarła we Wrocławiu, gdzie prowadziła niewielką działalność gospodarczą, ale była współwłaścicielką mieszkania w Krakowie. Główna spadkobierczyni, siostra Pani Anny, przebywała w tym czasie na stałe za granicą i nie była w stanie przylecieć do Polski. Siostra uzyskała pełnomocnictwo dla swojego pełnomocnika, a sprawę przeprowadzono przed notariuszem we Wrocławiu, co pozwoliło sprawnie rozstrzygnąć sprawę dziedziczenia i zapewniło prawo do nabycia mieszkania w Krakowie.
Przykład z Warszawy i Łodzi
Pan Marek mieszkał w Warszawie, ale zmarł podczas wizyty u córki w Łodzi. W swoim majątku pozostawił działkę oraz dom jednorodzinny w Warszawie. Syn Pana Marka, główny spadkobierca, miał problem z przyjazdem do Łodzi z powodu długiej rekonwalescencji po wypadku. Dzięki skorzystaniu z usług notariusza w Warszawie, który przeprowadził akt poświadczenia dziedziczenia, udało się rozstrzygnąć sprawę bez konieczności organizowania dodatkowych wyjazdów, a notariusz poinformował o konieczności złożenia wniosku o wpis do księgi wieczystej w Warszawie.
Sprawa spadkowa po zmarłym członku rodziny może być przeprowadzona zarówno w sądzie, jak i u notariusza – niekoniecznie w miejscu zamieszkania zmarłego. Kluczowe jest, aby wszyscy spadkobiercy mogli jednorazowo stawić się u notariusza, co może ułatwić sprawę, zwłaszcza gdy są trudności z dojazdem. W artykule omówiono także niezbędne dokumenty oraz procedurę związaną z dokonaniem wpisu do księgi wieczystej.
Oferujemy profesjonalne porady prawne online oraz pomoc w sporządzaniu pism – aby skorzystać z naszych usług, opisz swój problem w formularzu pod artykułem. Aby skorzystać z naszych usług, opisz swój problem w formularzu pod artykułem.
1. Ustawa z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny - Dz.U. 1964 nr 16 poz. 93
2. Ustawa z dnia 17 listopada 1964 r. - Kodeks postępowania cywilnego - Dz.U. 1964 nr 43 poz. 296
Nie znalazłeś odpowiedzi na swoje pytania? Opisz nam swoją sprawę wypełniając formularz poniżej ▼▼▼ Zadanie pytania do niczego nie zobowiązuje.
Zapytaj prawnika - porady prawne online
Zapytaj prawnika
