• Data: 2024-06-08 • Autor: Adam Dąbrowski
10 lat temu zmarł mój brat. Był rozwiedziony, miał syna, który zrzekł się spadku. Rodzice i dziadkowie już nie żyli. Ja i moje dzieci również dokonaliśmy zrzeczenia się spadku. Rok temu urodziła się moja wnuczka. Czy także jej należy dokonać czynności zrzeczenia się spadku? Czy dziecko narodzone kilka lat po śmierci spadkodawcy jest spadkobiercą?
Postanowienie Sądu Najwyższego z 30.05.1985 r., sygn. akt III CRN 133/85:
„Zgodnie z brzmieniem art. 1020 K.c. spadkobiercą, który spadek odrzucił, zostaje wyłączony od dziedziczenia tak, jakby nie dożył otwarcia spadku, a zatem na zasadzie art. 931 § 2 k.c. udział spadkowy, jaki by mu przypadł, przypada jego dzieciom w równych częściach. Artykuł 670 § 1 k.p.c. zobowiązuje sąd do badania z urzędu kto jest spadkobiercą, z czego wynika obowiązek ustalenia, czy dzieci spadkobiercy, odrzucające spadek mają zstępnych i wezwania ich do udziału w sprawie jako spadkobierców ustawowych”.
Po śmierci Pani brata odrzuciliście Państwo spadek. W dniu śmierci brata oraz w chwili odrzucania spadku nie miała Pani żyjących wnuków. Po upływie kilku lat od daty odrzucenia spadku doczekała się Pani wnuczki, nowo narodzonego dziecka.
Należy w pierwszej kolejności przywołać brzmienie art. 927 § 1 i 2 Kodeksu cywilnego, który stanowi, iż:
„§ 1. Nie może być spadkobiercą osoba fizyczna, która nie żyje w chwili otwarcia spadku, ani osoba prawna, która w tym czasie nie istnieje.
§ 2. Jednakże dziecko w chwili otwarcia spadku już poczęte może być spadkobiercą, jeżeli urodzi się żywe”.
Ustawodawca zastrzega zatem, że po danym spadkodawcy nie mogą dochodzić do dziedziczenia osoby, które w momencie śmierci tego spadkodawcy nie żyły (w sensie zmarły wcześniej lub też nie było ich na świecie).
Pani córka nie była w dniu śmierci brata w ciąży, zatem § 2 nie ma zastosowania. Albowiem dziecko, które w chwili otwarcia spadku było już poczęte, może być spadkobiercą, jeżeli urodzi się żywe. Urodzenie się żywego dziecka sprawia, że w stosunku do spadkobrania przez nie wywiera to skutek wsteczny od chwili otwarcia spadku, a więc przyjąć wówczas należy, że nasciturus nabył spadek już w momencie jego otwarcia (por., Komentarz K.c., t. 2, 2016, s. 1458).
W Pani przypadku wnuczka (jako zstępna) została poczęta już po śmierci spadkodawcy (Pani brata), co oznacza, że nie wchodzi ona do kręgu ustawowych spadkobierców po Pani zmarłym bracie. Matka dziecka nie będzie musiała odrzucać spadku w imieniu swego dziecka (a Pani wnuczki). Dotyczy to także Pani wnuków narodzonych w przyszłości.
Dziecko narodzone kilka lat po śmierci spadkodawcy nie może być jego spadkobiercą, jeśli nie było poczęte w chwili otwarcia spadku. Polskie prawo wyraźnie określa, że spadkobiercami mogą być jedynie osoby żyjące lub już poczęte w momencie śmierci spadkodawcy. W związku z tym, w opisanych przypadkach, nie ma potrzeby podejmowania dodatkowych czynności prawnych w imieniu dzieci urodzonych po śmierci spadkodawcy.
Zapewniamy profesjonalne porady prawne online oraz sporządzanie pism prawnych, aby pomóc Państwu w zrozumieniu i zarządzaniu sprawami spadkowymi. Skontaktuj się z nami, aby uzyskać fachową pomoc prawną bez wychodzenia z domu. Aby skorzystać z naszych usług, opisz swój problem w formularzu pod artykułem.
1. Ustawa z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny - Dz.U. 1964 nr 16 poz. 93
2. Postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 30 maja 1985 r., sygn. akt III CRN 133/85
Nie znalazłeś odpowiedzi na swoje pytania? Opisz nam swoją sprawę wypełniając formularz poniżej ▼▼▼ Zadanie pytania do niczego nie zobowiązuje.
Zapytaj prawnika - porady prawne online
Zapytaj prawnika